კანონშემოქმედების არსი და პრინციპები

კანონშემოქმედება არის, უპირველეს ყოვლისა, სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოების საქმიანობა, რომელიც მიმართულია სამართლებრივი ნორმებისა და რეგულაციების მიღებაზე, ცვლილებასა და გაუქმებაზე.

კანონშემოქმედების სუბიექტები შეიძლება იყოს:

– სახელმწიფო (ფედერალური და რეგიონული) ხელისუფლება;

- მოქალაქეები რეფერენდუმზე საკანონმდებლო აქტების მიღებისას;

- არასახელმწიფო ერთეულები (ადგილობრივი თვითმმართველობები, პროფკავშირები), რომლებიც დაჯილდოვდნენ საჭირო უფლებამოსილებებით.

კანონშემოქმედების არსი მდგომარეობს მარეგულირებელი რეცეპტების სისტემის შექმნაში, რომლის გამოყენებაც იძლევა საშუალებას შექმნას წინაპირობები ჰარმონიული სოციალური ურთიერთქმედებისთვის.

კანონშემოქმედება არის კანონშემოქმედების ერთ-ერთი ელემენტი, რომელიც უფრო ფართო ცნებაა. სამართლის ფორმირება არის სამართლის ფორმირებისა და განვითარების ბუნებრივ-ისტორიული პროცესი, რომლის ფარგლებშიც ხდება სამართლებრივი რეალობის არსის ანალიზი და შეფასება, პროგრესული სამართლებრივი რეგულირების შესახებ შეხედულებებისა და თეორიების შემუშავება, აგრეთვე განვითარება და გამოქვეყნება. ხორციელდება ნორმატიული რეცეპტები. ამავე დროს, კანონშემოქმედება არის კანონის ფორმირების დასკვნითი ეტაპი.

სახელმწიფო ნების კონსტრუირება სამართლის ნორმებში ასახავს კანონშემოქმედების არსს. სამართლის ნორმები იღებენ სამართლებრივ დაწესებულებებს, რომლებიც დაჯილდოებულია ზოგადად სავალდებულო ხასიათით.

კანონშემოქმედებითი საქმიანობის არსი იმაშიც გამოიხატება, რომ იგი ხორციელდება მიღებული საპროცესო ნორმებისა და პროცედურების საფუძველზე, რაც ასახულია კონსტიტუციაში, კანონებში, დებულებებში და ა.შ.

ამრიგად, კანონშემოქმედების არსი ხასიათდება იმით, რომ:

- ის მოქმედებს როგორც საზოგადოების საქმეების მართვის მთავარი ინსტრუმენტი, ასახავს სახელმწიფოს განვითარების სტრატეგიას და მისი წარმომადგენლების ქცევის უმნიშვნელოვანეს პრინციპებს;

- გულისხმობს საჯარო მოსამსახურეთა აქტიურ და პასუხისმგებელ საქმიანობას;

- მისი ძირითადი შედეგია სამართლებრივი ნორმები, რომლებიც გამოიხატება ძირითადად ნორმატიულ აქტებში (ასევე სამართლებრივ ჩვეულებებში, სამართლებრივ პრეცედენტებში, ნორმატიულ ხელშეკრულებებში);

- კანონშემოქმედების დონე და ხარისხი და, შესაბამისად, გამოცემული მარეგულირებელი სამართლებრივი აქტების ხარისხი საზოგადოების ცივილიზაციისა და კულტურის განვითარების მაჩვენებელია.

კანონშემოქმედების პრინციპები არის ფუნდამენტური იდეები და საწყისები, საწყისი მიმართულებები საქმიანობაში, რომელიც დაკავშირებულია სამართლებრივი ნორმების მიღებასთან, შეცვლასთან ან გაუქმებასთან. კანონშემოქმედების პრინციპები ხდება სახელმძღვანელო სუბიექტებისთვის, რომლებიც ქმნიან სამართალს.

კანონშემოქმედება, როგორც სამართლებრივი ფენომენი ხასიათდება შემდეგი ძირითადი პრინციპებით:

- კანონიერების პრინციპი, ანუ ის უნდა განხორციელდეს კონსტიტუციისა და ზოგადად კანონმდებლობის ფარგლებში და საფუძველზე;

- თანმიმდევრულობის პრინციპი, ანუ კანონშემოქმედების შედეგები (ნორმატიული აქტები) უნდა იყოს ერთმანეთთან კორელირებული ერთიანი სამართლებრივი მექანიზმის ფარგლებში;

- სიცხადის პრინციპი, ანუ ნორმატიული აქტების შინაარსი გასაგები უნდა იყოს ყველა დაინტერესებული ადრესატისთვის;

- საჯაროობის პრინციპი, ანუ კანონშემოქმედებითი პროცესი უნდა იყოს ღია და გამჭვირვალე ფართო საზოგადოებისთვის;

- პროფესიონალიზმის პრინციპი, ანუ კანონშემოქმედება მხოლოდ კომპეტენტურ სპეციალისტებს (იურისტებს, ეკონომისტებს და ა.შ.) უნდა დაევალოს;

- მეცნიერული ხასიათის პრინციპი, ანუ მარეგულირებელი სამართლებრივი აქტების მომზადების პროცესში მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული საზოგადოების განვითარების ობიექტური მოთხოვნილებები, ისევე როგორც საზოგადოების რეალური სოციალურ-პოლიტიკური, ეკონომიკური და ცხოვრების ასპექტები. სახელმწიფო;

- უზრუნველყოფილი უნდა იყოს დემოკრატიის პრინციპი, ანუ მოქალაქეთა ყველაზე სათანადო მონაწილეობა ამ პროცესში, როგორც უშუალოდ, ასევე წარმომადგენლების მეშვეობით;

- ეფექტურობის პრინციპი, ანუ გულისხმობს რეგულაციების გამოქვეყნების დროულობას.

ამრიგად, კანონშემოქმედების არსი მდგომარეობს მარეგულირებელი რეცეპტების სისტემის შექმნაში, რომლის გამოყენება შესაძლებელს ხდის შექმნას პირობები სოციალური ურთიერთობების ჰარმონიული მოწყობისთვის. კანონშემოქმედება ხასიათდება შემდეგი პრინციპებით: კანონიერება, თანმიმდევრულობა, სიცხადე, ღიაობა, პროფესიონალიზმი, მეცნიერული ხასიათი, დემოკრატია, ეფექტურობა.

გაზიარება