ცნობილი უფლებადამცველები - დესმონდ ტუტუ

დესმონდ მპილო ტუტუ (1931-2021) - სამხრეთ აფრიკელი სასულიერო მოღვაწე და აქტივისტი, რომელმაც სახელი გაითქვა 1980-იან წლებში, როგორც აპართეიდის ოპონენტმა. ტუტუ პირველი შავკანიანი სამხრეთ აფრიკელი ანგლიკანური არქიეპისკოპოსი იყო კეიპტაუნში, სამხრეთ აფრიკაში. ნობელის მშვიდობის პრემია მიენიჭა 1984 წელს.

კეიპტაუნის ანგლიკანი არქიეპისკოპოსი დეზმონდ ტუტუ 1931 წელს ქალაქ კლერკსდორფში დაიბადა. იგი აპარტეიდის რეჟიმის წინააღმდეგ ბრძოლაში ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფიგურა იყო.

მოგვიანებით მონაწილეობდა შერიგების პროცესშიც, რამაც ქვეყანა დემოკრატიამდე მიიყვანა. 1954-1957 წლებში იოჰანესბურგის უნივერსიტეტის პროფესორი იყო და დაკავებული თანამდებობა იმ მიზნით დატოვა, რომ შავკანიან ახალგაზრდებს განათლების მიღების უფლებას არ აძლევდნენ.

1960 წელს ინგლისში მღვდლად აკურთხეს, სადაც 1975 წლამდე მოღვაწეობდა. 1976 წელს ტუტუ სამშობლოში დაბრუნა და ლესოტოს ეპისკოპოსად აკურთხეს. იმავე წელს სოვეტოში მომხდარმა ხოცვა-ჟლეტამ დეზმონდ ტუტუს აპარტეიდის რეჟიმის წინააღმდეგ მიმართულ საპროტესტო აქციებში აქტიური მონაწილეობის სურვილი აღუძრა.

ტუტუ გმობდა ძალადობას, მათ შორის აპარტეიდის წინაღმდეგ მებრძოლი ჯგუფების მხრიდან გამოვლენილ ძალადობასაც. 1984 წელს დეზმონდ ტუტუ მშვიდობის ნობელის პრემიის ლაურეატი გახდა. აღნიშნული ჯილდოს მოპოვებიდან სულ მოკლე ხანში გაეროს უშიშროების საბჭოსადმი მიმართულ განცხადებაში ტუტუ წერდა:

„თქვენ აცხადებთ, რომ თავისუფალნი ვიქნებით. გთხოვთ: დაგვეხმარეთ, რათა ეს თავისუფლება სამხრეთ აფრიკის თითოეულ მოქალაქეს ეწვიოს, თეთრსაც და შავსაც. ასევე ვისურვებდი, რომ ამ თავისუფლებას რაც შეიძლება ნაკლები ძალადობით, მშვიდობიანი გზით და რაც შეიძლება მოკლე ხანში ვეზიაროთ.“

დეზმონდ ტუტუ სამხრეთ აფრიკაში აპარტეიდის წინააღმდეგ ბრძოლის ერთ-ერთი ლიდერი იყო. ანგლიკანმა ეპისკოპოსმა რასისტული რეჟიმის კრიტიკისათვის ეკლესიის კათედრა გამოიყენა. აპარტეიდის რეჟიმის დაცემის შენდეგ დეზმონდ ტუტუ სათავეში ჩაუდგა შერიგებისა და სიმართლის დამდგენ კომისიას, ორგანიზაციას, რომელიც შურისძიების გამოვლინებების აღკვეთას ემსახურებოდა.

ტუტუ ავტორია საეკლესიო ქადაგებათა ექვსი ნაკრების და სხვა ნაშრომების:

„ხმა მღაღადებლისა უდაბნოში“ (Crying in the Wilderness, 1982)
„იმედი და ტანჯვა“ (Hope and Suffering: Sermons and Speeches, 1983)
„დეზმონდ ტუტუს შეგონებანი“ (The Words of Desmond Tutu, 1989)
„ცისარტყელას ქვეყანა და ღმერთი“ (The Rainbow People of God, 1994)
„დეზმონდ ტუტუს რაობა“ (The Essential Desmond Tutu (1997)
„პატიების გარეშე მომავალი არ გვექნება“ (No Future without Forgiveness, 1999)
„ღმერთის სიზმარი: იმედის ხედვა ჩვენს დროში“ (God Has a Dream: A Vision of Hope for Our Time, 2004)

დესმონდ ტუტუს ცნობილი ციტატები და ფრაზები:

1. მე წარმომიდგენია, რომ ღმერთი ტირილით ხედავს, რომ მისი ეკლესია საშუალებას აძლევს თავს დახარჯოს დრო ჰომოსექსუალების დაგმობაზე, ხოლო მსოფლიოს ნახევარი შიმშილობს და შიდსი მძვინვარებს.
2. ჩვენ მათ, როგორც გარიყულებს, ვექცევით და ჩვენი საზოგადოებებიდან ვიძევებთ. ისინი გვაფიქრებინებენ იმაში, რომ ისინიც ღვთის შვილები არიან და ეს არის მკრეხელობა. ჩვენ მათ ადანაშაულებენ იმაში, რომ არიან ისეთები, როგორებიც არიან.
3. იყავით სასიამოვნო თეთრკანიან ხალხთან, რომელთაც სჭირდებათ თავიანთი კაცობრიობის ხელახლა აღმოჩენა.
4. როდესაც ეკონომიკური სისტემა ცუდად ხდება, ჩნდება რასიზმი.
5. უსამართლობის გამოსწორება სამართლიანობის შექმნის გარეშე ყოველთვის მთავრდება რეალობის გაუარესებით.
6. ღმერთო, ჩვენ ვიცით, რომ შენ ხელმძღვანელობ, მაგრამ ... არ შეგიძია თავი ცოტათი უფრო აშკარა გახადო?
7. მე არ ვარ დაინტერესებული თანაგრძნობის მტვრევის აღებით, რომელიც დაეცემა იმ სუფრას, ვინც თავს ჩემს ბატონად თვლის. უფლებების სრული მენიუ მინდა.
8. პოლიტიკოსებმა არასოდეს უნდა გააძევონ ეს სიტყვა, რადგან ყველაფერი შეიცვლება და მშვიდობა დგება მტრებთან და არა მეგობრებთან.
9. უკმაყოფილება და სიბრაზე ცუდად მოქმედებს თქვენი არტერიული წნევის და საჭმლის მონელების პროცესზე.
10. ჩემი კაცობრიობა შენსს უკავშირდება, რადგან მხოლოდ ერთადერთი ადამიანი შეგვიძლია ვიყოთ.
11. ტერორიზმის წინააღმდეგ შურისძიება მშვიდობას არ მოუტანს. აქ არის თვითმკვლელი ბომბი, შურისძიება და შემდეგ საპასუხო შურისძიება. და ეს მხოლოდ გრძელდება და გრძელდება.
12. პატიება აბსოლუტური აუცილებლობაა ადამიანის არსებობის გაგრძელებისათვის.
13. რა ქვია ეკლესიებს? როგორ არის შესაძლებელი ბრძოლა რასიზმის წინააღმდეგ და არა ჰომოფობიის წინააღმდეგ? არ არის არჩეული სექსუალური ორიენტაცია. ჩვენ შავკანიანები არ ვირჩევთ შავობას. ჰომოსექსუალებიც.
14. მამა, რომელიც შვილს რასისტად მიჰყავს, აზიანებს ბავშვს, ზიანს აყენებს საზოგადოებას, სადაც ისინი ცხოვრობენ, ზიანს აყენებს ჩვენს იმედებს უკეთესი სამყაროსკენ. მამა, რომელიც ასწავლის შვილს, რომ არსებობს მხოლოდ ერთი სექსუალური ორიენტაცია და რომ ყველაფერი ბოროტებაა, უარყოფს ჩვენს კაცობრიობას და მისსაც.
15. ჩვენ სამხრეთ აფრიკაში აპარტეიდის წინააღმდეგ ვიბრძოდით, მთელი მსოფლიოს ხალხის მხარდაჭერით, იმ ადამიანებისთვის, ვისაც ადანაშაულებდნენ შავობაში და იძულებულნი იყვნენ ტანჯვა გაეკეთებინათ იმისთვის, რისი გაკეთებაც არ შეეძლოთ. იგივეა რაც სექსუალური ორიენტაცია. საჩუქარია.
16. თუ თქვენ ნეიტრალიტეტი ხართ უსამართლობის პირობებში, თქვენ აირჩიეთ მჩაგვრლის მხარე.
17. მამაჩემი ამბობდა: ხმა არ ამოიღო ... გააუმჯობესე კამათი.
18. ჩემი დაბადების ქვეყანაში ხმის მიცემა არ შემიძლია, ხოლო თვრამეტი წლის ბავშვს შეუძლია ხმის მიცემა. Და ამიტომ? იმიტომ, რომ ის ფლობს ამ მშვენიერ ბიოლოგიურ ატრიბუტს.
19. ჩვენ ვცხოვრობთ სამყაროში, რომელსაც ახასიათებს მრავალფეროვნება.
20. გარიყულობა არ არის ჩვენი თავისუფლებისა და სამართლიანობისკენ მიმავალი გზა.
21. თავისუფლების ფასი მარადიული სიფხიზლეა.
22. როგორც ადამიანებს, ჩვენ გვაქვს ბოროტების ყველაზე განსაკუთრებული შესაძლებლობები. ჩვენ შეგვიძლია ჩავდოთ ყველაზე საშინელი სისასტიკე.
23. ნიგერი არ არის სასოწარკვეთილებისგან იზოლირებული კუნძული. ის მთელ აფრიკაში პრობლემების ზღვაში აღმოჩნდა - განსაკუთრებით ”დავიწყებული საგანგებო სიტუაციები” ღარიბ ქვეყნებში ან რეგიონებში, რომლებსაც მცირე სტრატეგიული ან მატერიალური მოზიდვა აქვთ.
24. სამხრეთ აფრიკის შემთხვევაში, მრავალი მათგანი, ვინც სიკვდილის რაზმის ნაწილი იყო, იქნებოდა თეთრკანიანი საზოგადოების პატივსაცემი წევრები, ადამიანები, რომლებიც ყოველდღე კვირას ეკლესიაში დადიოდნენ.
25. მრავალმხრივ, როდესაც თქვენ ნობელის პრემიის ლაურეატი ხართ, თქვენ გაქვთ ვალდებულება კაცობრიობის, საზოგადოების წინაშე.

გაზიარება