საქართველო II-III საუკუნეებში

კიდევ უფრო გაძლიერდა ქართლის სამეფო II საუკუნის პირველ ნახევარში. ქართლის მეფე ფარსმან II ქველი. 128 წელს მცირე აზიაში იმყოფებოდა რომის იმპერატორი ადრიანე. მან თავისთან დაიბარა ქვეშევრდომი სახელმწიფოების მმართველები მათ შორის ფარსმან ქველიც. ქართლი იმდენად გაძლიერებული იყო, რომ ფარსმანი იმპერატორთან არ გამოცხადდა. ამ დროისთვის ფარსმან ქველს დაპყრობების შედეგად გაფართოებული ჰქონდა საკუთარი ქვეყნის საზღვრები. მან დაიმორჩილა ძიდრიტები, რომლებიც მდინარე ჭოროხის სამხრეთით ცხოვრობდნენ, მოიპოვა გასასვლელი შავ ზღვაზე, დაიკავა არგვეთი.

134 წელს ფარსმანმა გახსნა დარიალის კარი, გამოიყვანა ალან-ოსთა მეომარი ტომები და რომისა და პართიის პროვინციებს შეუსია. რომისა და ქართლის დაძაბული ურთიერთობა მოწესრიგდა ადრიანეს სიკვდილის შემდეგ. ახალმა იმპერატორმა ანტონინე პიუსმა ცნო ქართლის სამეფოს მიერ შავიზღვისპირა ტერიტორიების შეერთება. მან ფარსმანი რომში სტუმრად მიიწვია. ფარსმან II დიდი ამალით და ცოლ-შვილით ჩავიდა რომში, სადაც მონაწილეობა მიიღო დიდ ასპარეზობაში. იმპერატორმა ნება დართო ქართლის მეფეს კაპიტოლიუნმში მსხვერპლი შეეწირა, რაც დიდი პატივი იყო უცხოელებისათვის. ცხენზე ამხედრებული ფარსმანის ქანდაკება ომის ღმერთის, მარსის ტაძარში დაიდგა.

ფარსმან II-ის დროს იბერიის სამეფომ საკუთარი სიძლიერის ზენიტს მიაღწია. ქვეყნის სათავეში იდგა ფარნავაზიანების დინასტიის მეფე, მისი ხელისუფლება შეუზღუდავი იყო. მეფის შემდეგ მეორე პირი იყო სპასპეტი — უზენაესი მთავარსარდალი და მოსამართლე. სახელმწიფოს მართვა-გამგეობაში მონაწილეობდნენ ქურუმები. არსებობდა ეზოსმოძღვრის, პიტიახშისა და ერისთავის თანამდებობები.

ქართლი ინარჩუნებდა სავაჭრო–სატრანზიტო როლს. ამ პერიოდის რომაულ რუკაზე ნაჩვენებია სავაჭრო გზები სომხეთის დედაქალაქ არტაშატიდან სებასტოპოლისამდე და მცხეთამდე. მოპოვებულია მდიდარი ნუმიზმატური მასალა არამხოლოდ ქალაქებში, არამედ სოფლებშიც. აღსანიშნავია საქალაქო ცხოვრების დიდი აღმავლობა. ჩვნდება ახალი ქალაქები, მაგ. ძალისი. მშენებლობაში გამოიყენება ქვითკირის ხსნარი. ამ პერიოდში ჩნდება სასახლეთა კომპლექსები, მარნები, აბანოები, მაღალ დონეზე დიგა ოქროს, ვერცხლისა და ბრინჯაოს ნივთების დამუშავება.

გაზიარება