ბოლო დღეებში გავრცელდა ინფორმაცია, რომ მიხეილ სააკაშვილის გათავისუფლების მოთხოვნაზე ხელმომწერებს შეუერთდა რამდენიმე ეპისკოპოსი, რომლებიც არიან საქართველოს საპატრიარქოს სინოდის წევრები.
ეს მეუფეები თავის პოზიციას გაჭირვებაში ჩავარდნილ მოყვასზე ზრუნვის საბაბით და იმით ხსნიან, რომ ზოგადად ძალიან აწუხებთ ერის გახლეჩისა და მძიმე მდგომარეობაში მყოფი პატიმრის პრობლემები, რის გამოც ამტკიცებენ, რომ მხოლოდ კეთილშობილური მიზნები ამოძრავებთ. თუმცა, არ გვგონია, ისინი იმდენად გულუბრყვილო ადამიანები იყვნენ, რომ ვერ ხვდებოდნენ, რას ნიშნავს ასეთ მოთხოვნაზე ხელმოწერა. თუ მაინც გულუბრყვილო პოზაში განაგრძობენ დარჩენას, ასეთ შემთხვევაში გვინდა მათ (და სხვებსაც) ავუხსნათ - მიხეილ სააკაშვილის განთავისუფლების მოთხოვნა ნიშნავს, რომ ისინი მოითხოვენ, რეანიმირებული და რეაბილიტირებულ იქნას:
შეუძლებელია გონიერ ადამიანს მართლა ეგონოს, რომ სააკაშვილის თავისუფლებაში ყოფნა ერის გამთლიანებას შეუწყობს ხელს და არა პირიქით. ისიც უცნაურია, როგორ დაუთუთქა გული ასე ერთსულოვნად რამდენიმე ეპისკოპოსს ერთი პატიმრის შიმშილობამ და რატომ მრავალ სხვა ისეთ პატიმარზე არ გამოუჩენიათ ასეთი ქრისტიანული გულმოწყალება, რომლებიც დღეები კი არა, ლამის თვეები აგრძელებდნენ შიმშილობას, თანაც უფრო მკაცრ პირობებში? თუ სააკაშვილი განსხვავებულია რომელიმე მათგანისგან? თუ ყოფილი პრეზიდენტობა რაიმე უპირატესობას ანიჭებს დანაშაულის ჩამდენ რომელიმე მოქალაქეს? თუ ბრაზილია, ისრაელი, ფილიპინები, სამხრეთ კორეა, გერმანია ან თუნდაც საფრანგეთი ნაკლებად დემოკრატიული ქვეყნები არიან, როდესაც თავის დამნაშავე ყოფილ ლიდერებს ასამართლებენ და ციხეებშიც სვამენ? კითხონ ამ „გულუბრყვილო“ ეპისკოპოსებმა სააკაშვილის რეჟიმის დროს ჩახოცილი და დაინვალიდებული შვილების მშობლებს, სააკაშვილის გათავისუფლებით რა მესიჯს გაუგზავნის მათ სახელმწიფო. სინამდვილეში ეს სწორედ განხეთქილების გაღრმავებას გამოიწვევს და შეიძლება ქვეყანა სამოქალაქო ომამდეც კი მიიყვანოს, ამაზეც ხომ უნდა ფიქრობდნენ სულიერი მამები. ან, ჩვენო ძვირფასო მეუფეებო, თქვენ რომ სანდრო გირგვლიანის, ირინა ენუქიძის, მამა-შვილი ვაზაგაშვილების, ბუტა რობაქიძის, სულხან მოლაშვილის, გიორგი გამცემლიძის, სერგო თეთრაძის, როინ შავაძის, გია კრიალაშვილის და სადისტურად მოკლული სხვა მრავალის ოჯახის წევრები იყოთ, მაშინაც მოაწერდით ხელს სააკაშვილის გათავისუფლების მოთხოვნას? იქნებ მართლა გულუბრყვილოდ გგონიათ, რომ არც კაცების გაუპატიურების კასრებში გადამალული მრავალი კადრის შესახებ იცოდა არაფერი ქვეყნის პრეზიდენტმა? ჰოდა წარმოიდგინეთ, როგორ შეხედავდით მსხვერპლის ოჯახის მდგომარეობაში მყოფები თქვენი ოჯახების გამამწარებელი სისტემის შემქმნელს, აი სწორედ ასე გიყურებთ დღეს თქვენ ძალიან ბევრი ადამიანი. ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, როდესაც ზოგიერთი ოპოზიციური პარტიაც კი არ უერთდება დამნაშავე ყოფილი პრეზიდენტის გათავისუფლების მოთხოვნას და ეპისკოპოსები იწყებენ „პოლიტიკანობას“, ისღა დაგვრჩენია, ან დავიჯეროთ მათი გულუბრყვილობა, ან მათი ქმედების უკან მხოლოდ ანგარება დავინახოთ, რომლის მოტივი გარკვეული დივიდენდების თუ სხვა მატერიალური სიკეთეების მიღებაა. მოკლედ, პეტიციაზე ხელმომწერმა ეპისკოპოსებმა ამ ხელმოწერით თავისთავზე უფრო მეტი თქვეს, ვიდრე სააკაშვილზე.
საქართველოს ყოფილი პრეზიდენტის და ამჟამინდელი მსჯავრდებულის და ბრალე¬ბუ¬ლის მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის ცხრაწლიანი პერიოდი ისტორიაში შევა, როდესაც ხდებოდა:
1. საქართველოს ტერიტორიების 20%-ს დაკარგვის დაკანონება; 2. კონსტიტუციისა და კანონების ჭრა-კერვა და საკუთარ ტანზე მორგება; 3. სატელევიზიო სივრცის მონოპოლიზაცია, მთელი საინფორმაციო სივრცის აგიტაცია-პროპაგანდის იარაღად გადაქცევა, ნების¬მიერი ოპონენტისაგან მტრის ხატის შექმნა და მისთვის მტრული ქვეყნის აგენტურის იარ¬ლიყის მიკერება; 4. ურჩი ტელევიზიების (,,იბერია", ,,202", ,,იმედი") დარბევა, დახურვა და მითვისება. 5. მოქალაქეთა ტოტალური კონტროლის, ძალადობის, დაშინებისა და მოსყიდვის გამოყენება, პოლიტიკური ნიშნით დევნა, პოლიტიკური პოზიციის გამო მოქალაქის (ან მისი ოჯახის წევრის) სამსახურიდან გათავისუფლება, კანონისადმი მომხმარებლური დამოკიდებულება და მოაზროვნე ინტელიგენციის ,,ჩარეცხილებად” გამოცხადება; 6. მიტინგების სასტიკი დარბევები და ხალხის დასაშლელად გამოყვანილი პოლიციის ქვედანაყოფებისგან ქვეყნის პრეზიდენტის სახელის სკანდირებები (რაც შეიძლება მომხდარიყო მხოლოდ კომუნისტურ და ფაშისტურ რეჟიმებში), იდეოლოგიზირებული პიონერთა თუ კომკავშირელთა მსგავსი ბანაკების თუ "ჰიტლერ-იუგენდის" ტიპის ორგანიზაციების ფუნ¬ციონირება ,,პატრიოტების", ნახევრად ლეგალური ,,ზონდერ-ბრიგადების", თუ კომკავშირის ტიპის სტუდენტური თვითმმართველობების სახით, რომელთა გავლა კომკავშირული ტრადიციის მიხედვით, პარტიული კარიერის გზაზე ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საფეხური იყო. 7. მოქალაქეთა განკულაკებით, ბიზნესის ფარული თუ აშკარა რეკეტით ყველაზე მომგებიანი ბიზნესების სახელისუფლო მონოპოლიზაცია. 8. უსამართლობაზე და ძალადობაზე დამყარებული პროკურატურის, სასამართლოსა და სასჯელ¬აღსრულების დაწესებულებების მიერ ადამიანის უფლებების მასობრივი და სისტემური შელახვა; 9. ბოლშევიკურ სტილში, აღმატებულ ხარისხში საუბრით მოსახლეობისათვის ტვინების სისტემატური გამორეცხვა და ამით ქვეყანაში დანერგილი იმ უკანონობის, უსამართლობის, ელიტარული კორუფციის, ქუჩებში უდანაშაულო ბიჭების ჩახოცვის და სხვა მრავალი მანკიერი მხარის მოქალაქეებისთვის სიკეთეებად და წარმატებებად წარმოჩენა. ამ და დანაშაულებრივი სისტემის სხვა მანკიერებების ორგანიზებისთვის, დამკვიდრებისთვის, დაკანონებისთვის და მფარველობისთვის მთავარი დამნაშავეა ქვეყნის პირველი პირი და მოქალაქეებს აქვთ უფლება, რომ მოითხოვონ დანაშაულებრივი სისტემის შემქმნელის სამართლებრივი პასუხისმგებლობა. ხოლო ვინც დღეს მოითხოვს სააკაშვილის გათავისუფლებას, ის მოითხოვს მის მიერ დამკვიდრებული სისტემის რეანიმაციას, რაც საქართველოს მოსახლეობის დიდი უმრავლესობისთვის მიუღებელია. 
ადამიანის უფლებათა საბჭომ ჩაატარა მაღალი დონის დებატები გაეროს ადამიანის უფლებათა განათლებისა და სწავლების დეკლარაციის მიღების მეათე წლისთავზე. საბჭომ ასევე დაასრულა ინტერაქტიული დიალოგი მკვიდრი ხალხის უფლებების ექსპერტ მექანიზმთან და ინტერაქტიული დიალოგი ძირძველი ხალხების უფლებების სპეციალურ მომხსენებელთან.
მიშელ ბაჩელეტმა, გაეროს ადამიანის უფლებათა უმაღლესმა კომისარმა თქვა, რომ როდესაც გაეროს დეკლარაცია იქნა მიღებული ადამიანის უფლებების სწავლებისა და სწავლების შესახებ, ყველა წევრმა სახელმწიფომ გამოაცხადა, რომ ადამიანის უფლებების სწავლება და განათლება პრიორიტეტულია. საერთაშორისო თანამეგობრობამ უნდა დაიცვას ეს. მსოფლიოში ცხოვრობს 15 -დან 24 წლამდე 1,8 მილიარდი ახალგაზრდა - ყველაზე დიდი ახალგაზრდული მოსახლეობა, რაც ოდესმე პლანეტაზე ყოფილა. დღევანდელი ახალგაზრდები არიან ციფრული ეპოქის მკვიდრნი: ბევრად უფრო ურთიერთდაკავშირებულნი, ვიდრე წინა თაობა, მსოფლიოს პრობლემების შესამჩნევი ცოდნით და თანატოლების მობილიზების უპრეცედენტო უნარით. სწორედ ამ გააზრებამ განაპირობა განახლებული ვალდებულება ახალგაზრდებისათვის ადამიანის უფლებების სწავლებისადმი. ახალგაზრდები უნდა იყვნენ გმირები იმ პოლიტიკისა და პროგრამების შემუშავებაში, რომლებიც გავლენას მოახდენს მათზე. სტეფანი ჯანინი, გაეროს განათლების, მეცნიერებისა და კულტურის ორგანიზაციის გენერალური დირექტორის თანაშემწე, ამბობს, რომ გაეროს დეკლარაცია ადამიანის უფლებების შესახებ განათლებისა და სწავლების შესახებ, მიღებული 10 წლის წინ, აძლიერებდა მოსაზრებას, რომ განათლება არის ადამიანის ერთ-ერთი ძირითადი უფლება. საზოგადოებრივი სიკეთე და ცხოვრების გარდაქმნის საშუალება. პანდემიის პირობებში გამოიკვეთა გადაუდებელი აუცილებლობა იმის უზრუნველსაყოფად, რომ ადამიანის უფლებების განათლება იყოს ინსტრუმენტი უფრო სამართლიანი, გამძლე და ინკლუზიური საზოგადოებებისა და ეკონომიკის შესაქმნელად, რომლებიც მდგრადია კრიზისის მიმართ. ჯაიათმა ვიკრამანაიკე, გაეროს გენერალური მდივნის წარმომადგენელი ახალგაზრდობის საკითხებში, ამბობს, რომ მსოფლიოს 1.8 მილიარდ ახალგაზრდასთან ერთად არაპროპორციულად დაზარალებულია მსოფლიოს ზოგიერთი უმძიმესი გამოწვევა, ადამიანის უფლებების სწავლება და განათლება უფრო მნიშვნელოვანი გახდა, ვიდრე ოდესმე. განათლება იყო ადამიანის ფუნდამენტური უფლება; ეს იყო გლობალური საზოგადოებრივი სიკეთე და საზოგადოებრივი პასუხისმგებლობა. ყველამ მუდმივად უნდა მოუსმინოს და იმუშაოს ახალგაზრდებთან, რათა მათ მიიღონ ის განათლება, რაც სურთ და სჭირდებათ. სლოვენიის განათლების, მეცნიერებისა და სპორტის მინისტრმა სიმონა კუსტეკმა თქვა, რომ განათლებასთან დაკავშირებული ადამიანის უფლებები მოდის ეგრეთწოდებული ადამიანის უფლებების მეორე თაობიდან, საიდანაც სახელმწიფო უნდა მუშაობდეს დამხმარედ მეტი უფლებებისთვის. ციფრული კულტურის განვითარება აუცილებელი იყო ადამიანის უფლებების საყოველთაო პატივისცემისათვის; საერთაშორისო ორგანიზაციებმა, წევრ სახელმწიფოებთან ერთად, უნდა გააძლიერონ თავიანთი თანამშრომლობა ადამიანის უფლებათა განათლებისა და უფრო ფართო დემოკრატიული კულტურის ხელშეწყობის მიზნით. ფილიპინების ადამიანის უფლებათა კომისიის კომისარმა ლეა ტანოდრა-არამენტომ თქვა, რომ ადამიანის უფლებების სწავლება არის მძლავრი ინსტრუმენტი ადამიანის უფლებების წინსვლისთვის. თუმცა, ახალგაზრდებისთვის ადამიანის უფლებების სწავლება მრავალი გამოწვევის წინაშე აღმოჩნდა. მან განმარტა კომისიის სტრატეგია და ხაზგასმით აღნიშნა, რომ მათ ასწავლეს ადამიანის უფლებების ლიდერებს უკეთესად დაიცვან, პატივი სცეს და შეასრულონ ახალგაზრდების უფლებები და რომ ისინი პირდაპირ ასწავლიან ახალგაზრდებს მათი უფლებების შესახებ და უბიძგებენ მათ ინიციატივის განხორციელებაში. თუკი ახალგაზრდები ნამდვილად გახდებიან მომავლის იმედი, მაშინ მსოფლიოს სჭირდება განათლება მათ ადამიანის უფლებების შესახებ. ვერნორ მუნიოზ ვილალობოსმა, Universidad Estatal a Distancia de Costa Rica– ს საბჭოს წევრმა თქვა, რომ ადამიანის უფლებების განათლება არის განათლების უფლების განუყოფელი ნაწილი და ამავე დროს არის საფუძველი ადამიანის ყველა უფლების გაგებისა და გამოყენებისათვის. რისთვის იყო განათლება? ადამიანის უფლებათა განათლების გლობალური დღის წესრიგის მე -4 ფაზამ მოგვაწოდა ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა და გავიხსენეთ, რომ ადამიანის უფლებების სწავლება ხელს უწყობს ძალადობისა და კონფლიქტების პრევენციას და აუცილებელია მდგრადი განვითარებისათვის. ირფან მანგერა, ახალგაზრდული აქტივიზმის პროგრამის მენეჯერი აჰმედ კატრადას ფონდში, ამბობს, რომ ახალგაზრდები კვლავ გარიყულნი არიან ეკონომიკისა და ხელმძღვანელ თანამდებობებზე. მან გადაწყვიტა გამხდარიყო ადამიანის უფლებების მასწავლებელი, რადგან ეს იყო სივრცე და პლატფორმა, რომელზეც მას შეეძლო უდიდესი ცვლილებების შეტანა, გავლენის მოხდენა და გავლენა ახალგაზრდების ცხოვრებაზე. მისმა საქმიანობამ სამხრეთ აფრიკის ახალგაზრდები ძირითადად წაახალისა პასუხისმგებლობის აღება, საკუთარი თავის ორგანიზება, ახალგაზრდების მობილიზება თავიანთ თემებში და ცნობიერების განვითარება. დისკუსიის დროს მომხსენებლებმა განაცხადეს, რომ ადამიანის უფლებების სწავლება ადამიანის უფლებების რეალიზაციის მნიშვნელოვანი ნაწილია და კიდევ ერთხელ დაადასტურეს მათი მტკიცე ვალდებულება ადამიანის უფლებების სწავლების პროგრამის შემდგომი წინსვლისათვის. საზოგადოების ყველა სექტორი წახალისებული იყო მონაწილეობა მიეღო ადამიანის უფლებების სწავლებაში და ტრენინგში, რათა უკეთ გაეგო და გაეზარდა პატივისცემა ადამიანის უფლებების მთელი სპექტრისათვის და მიეცა საშუალება მათ ეს უფლებები განახორციელონ და დაიცვან. მომხსენებლებმა ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ ადამიანის უფლებების სწავლება არის ეფექტური გზა უთანასწორობისა და გარიყულობის წინააღმდეგ საბრძოლველად და გთავაზობთ პასუხს მიმდინარე გამოწვევებზე, როგორიცაა ძალადობრივი ექსტრემიზმი. მოწოდება გაკეთდა, რომ განსაკუთრებული ყურადღება მიექცეს ონლაინ განათლების შესაძლებლობებსა და გამოწვევებს. დისკუსიის მონაწილეებმა ერთხმად გადაწყვიტეს, რომ ყველა ამ მიმართულებით პრიორიტეტულ ჯგუფად სწორედ ახალგაზრდობა უნდა გამოიყოს და საერთაშორისო საზოგადოების სრული ფოკუსირება სწორედ ახალგაზრდებზე უნდა მოხდეს. 
პოლიტიკა არის საქმიანობის განსაკუთრებული ტიპი მასების, საზოგადოებრივი გაერთიანებების, სახელმწიფოს და ძალაუფლების პრობლემების გადაჭრის სფეროში. ბერძნული სიტყვა პოლიტიკური ნიშნავს "მმართველობის ხელოვნებას".
პოლიტიკური სისტემა არის ინსტიტუტების სისტემა, რომლის ფარგლებშიც ხდება საზოგადოების პოლიტიკური ცხოვრება და ხორციელდება სახელმწიფო ძალაუფლება. ეს ტერმინი პირველად შემოვიდა მეოცე საუკუნის შუა წლებში სამეცნიერო მიმოქცევაში. სოციოლოგები თ. პარსონსი და დ. ისტონი. პოლიტიკური სისტემა შედგება მჭიდროდ ურთიერთდაკავშირებული ქვესისტემებისგან - ელემენტებისაგან. ინსტიტუციური ქვესისტემა მოიცავს სახელმწიფოს, პოლიტიკურ პარტიებს, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს, რომელთა მთლიანობა ქმნის საზოგადოების პოლიტიკურ ორგანიზაციას. ნორმატიული ქვესისტემა მოიცავს სამართლებრივ, პოლიტიკურ, მორალურ ნორმებსა და ღირებულებებს, ჩვეულებებს და ტრადიციებს. საკომუნიკაციო ქვესისტემა მოიცავს ყველა სახის პოლიტიკურ ურთიერთქმედებას. კულტურული ქვესისტემა მოიცავს საზოგადოებაში განვითარებული პოლიტიკური იდეების, ღირებულებითი ორიენტაციების, პოლიტიკური ქცევის, მენტალიტეტისა და რელიგიური შეხედულებების მთლიანობას. ფუნქციონალური ქვესისტემა, რომელიც მოიცავს პოლიტიკური საქმიანობის მეთოდებს, ძალაუფლების განხორციელების მეთოდებს, ქმნის იმ პოლიტიკური რეჟიმის საფუძველს, რომელიც უზრუნველყოფს საზოგადოებაში ძალაუფლების მექანიზმების სტაბილურ მუშაობას. პოლიტიკური სისტემის ფუნქციები: 1) პოლიტიკური სოციალიზაციის ფუნქცია ნიშნავს პიროვნებების მიერ პოლიტიკური ღირებულებებისა და საზოგადოების ცოდნის მიღების პროცესს; 2) პოლიტიკური სისტემის სიცოცხლისუნარიანობა განისაზღვრება მისი გარემოსთან ადაპტაციის შესაძლებლობებით. ამ ფუნქციის განხორციელება დაკავშირებულია ძალაუფლების სუბიექტების მომზადებასთან და შერჩევასთან, რომელთაც შეუძლიათ დროულად იპოვონ და წამოაყენონ ეფექტური გზები გადაუდებელი პრობლემების გადასაჭრელად; 3) რეგულირებისა და კონტროლის ფუნქცია ხორციელდება სხვადასხვა ნორმების (კანონების, აქტების) და წესების შემოღებით, აგრეთვე კანონების დამრღვევთა მიმართ ადმინისტრაციული ზომების გამოყენებით; 4) რეაქციის ფუნქციის საშუალებით, პოლიტიკური სისტემა რეაგირებს შიდა და გარე იმპულსებზე, რითაც იძენს შესაძლებლობას წარმატებით მოერგოს მუდმივად ცვალებად პირობებს; 5) განაწილების ფუნქცია მიზნად ისახავს რესურსებისა და ღირებულებების განაწილებას სხვადასხვა ჯგუფის ინტერესების გათვალისწინებით; 6) მოპოვების ფუნქცია უკავშირდება რესურსების მოპოვებას შიდა და გარე გარემოდან. გარე გარემოსთან ურთიერთობის ბუნებით, პოლიტიკური სისტემები იყოფა ღია და დახურულად. ღია პოლიტიკური სისტემები (აშშ, იაპონია, საფრანგეთი და ა. დახურულ სისტემებს (წარსულში სოციალისტურ ქვეყნებს) აქვთ ძალიან შეზღუდული კავშირები გარე გარემოსთან, დახურულია საკუთარ თავში, არ არის მგრძნობიარე სხვა სისტემების ღირებულებებისთვის და, შესაბამისად, არ განსხვავდება დინამიკურობით. პოლიტიკური რეჟიმის ბუნებიდან გამომდინარე, პოლიტიკური სისტემები იყოფა 1) ტოტალიტარულ (სახელმწიფო აკონტროლებს ხალხის საზოგადოებრივ და პირად ცხოვრების ყველა სფეროს), 2) ავტორიტარულ (ერთი ადამიანის შეუზღუდავი ძალა), 3) დემოკრატიულ (არსებობს ინდივიდუალური უფლებების პრიორიტეტი და საზოგადოების მიერ ძალაუფლების კონტროლი). ძალაუფლება არის ადამიანებს შორის მტკიცე ნებისყოფის ურთიერთობების ფორმა, რომელიც გამოიხატება რეალურ შესაძლებლობაში მოახდინოს გავლენა ადამიანების, სოციალური ჯგუფების ქცევაზე, მათი სოციალური საქმიანობის ბუნებასა და მიმართულებაზე. ნებისმიერი ორგანოს ან პოლიტიკოსის ხელში მთელი ძალაუფლების კონცენტრაციის თავიდან ასაცილებლად, ძალაუფლების გამიჯვნის პრინციპი ხორციელდება, რომლის არსი იმაში მდგომარეობს, რომ უმაღლესი ძალაუფლება იყოფა სამ შტოდ - საკანონმდებლო, აღმასრულებელი და სასამართლო, სისტემის გამოყენებით. ამოწმებს და აბალანსებს. საზოგადოების დემოკრატიული პრინციპების განხორციელების მთავარი გარანტი არის ხალხის პოლიტიკური აქტივობის მაღალი დონე. 2. სახელმწიფო და სამოქალაქო საზოგადოება ინგლისელი ეკონომისტის ადამ სმიტის აზრით, სახელმწიფომ უნდა შეასრულოს სამი მნიშვნელოვანი ფუნქცია: 1) დაიცვას საზოგადოება მის წინააღმდეგ ძალის გამოყენებისგან, ასევე სხვა დამოუკიდებელი საზოგადოებების შემოჭრისგან; 2) შეძლებისდაგვარად დაიცვას საზოგადოების თითოეული წევრი უსამართლობისა და ჩაგვრისგან საზოგადოების სხვა წევრების მიერ; 3) გარკვეული საჯარო დაწესებულებების შექმნა, რომლებიც არ ემსახურება გარკვეული ადამიანების ან ჯგუფების ინტერესებს. ბერძნულიდან თარგმნილი სიტყვა მონარქია ნიშნავს "ავტოკრატიას". მონარქია არის მმართველობის ფორმა, რომლის დროსაც ძალაუფლება მემკვიდრეობით გადადის მამადან შვილზე. აბსოლუტური მონარქია არის მმართველობის ფორმა, რომელიც ვლინდება მონარქის შეუზღუდავი უფლებამოსილებით. მმართველობის ფორმას, როდესაც მონარქის ძალაუფლება შერწყმულია მმართველობის არჩეული ორგანოების მიერ დემოკრატიულ პრინციპებთან, ეწოდება კონსტიტუციური მონარქია (დიდი ბრიტანეთი, იაპონია). რესპუბლიკა არის მმართველობის ფორმა, რომლის დროსაც ყველა სამთავრობო ორგანო აირჩევა განსაზღვრული ვადით ან იქმნება ეროვნული წარმომადგენლობითი ინსტიტუტების მიერ, ხოლო მოქალაქეებს აქვთ პირადი და პოლიტიკური უფლებები. რესპუბლიკები საპარლამენტო და საპრეზიდენტოა. იმ ქვეყნებში, სადაც მმართველობის საპარლამენტო სისტემაა, პარტია ან პარტიების კოალიცია, რომელიც მოიპოვებს უმრავლესობას პარლამენტში, ნიშნავს მთავრობას და პრემიერ მინისტრს. მთავრობა მუშაობს მის მიერ შემუშავებული პროგრამის მიხედვით, რომელიც უნდა დაამტკიცოს პარლამენტმა (იტალია, გერმანია). მმართველობის საპრეზიდენტო სისტემის პირობებში, პრეზიდენტი და პარლამენტი ირჩევენ ხალხს, მაგრამ სახელმწიფო ხელისუფლების საკანონმდებლო და აღმასრულებელ შტოებს შორის ურთიერთობა გარკვეულწილად იცვლება - ქვეყნის პრეზიდენტი კონცენტრირებულია მის ხელში როგორც სახელმწიფოს, ასევე მთავრობის ხელმძღვანელობაზე. დიქტატურა არის ერთი მხრივ შეუზღუდავი ძალაუფლების კონცენტრაცია, ძალაუფლების განხორციელება ძალის გამოყენებით, კანონების დამრღვევი. სამოქალაქო საზოგადოება ნიშნავს ეკონომიკური, სოციალური, სოციალურ-პოლიტიკური, კულტურული, რელიგიური, ოჯახური და სხვა სტრუქტურების ინტერპერსონალურ, ჯგუფურ ურთიერთობებს, რომლებიც საზოგადოებაში ვითარდება სახელმწიფო და სახელმწიფო ორგანოების ჩარევის გარეშე. სამოქალაქო საზოგადოება და სახელმწიფო ურთიერთდამოკიდებული და ურთიერთშემავსებელი არიან. ისტორიულად, სამოქალაქო საზოგადოება ჩნდება ბურჟუაზიულ სისტემასთან ერთად, ვინაიდან სწორედ მაშინ ჩნდება თავისუფალი ინდივიდი, რომელიც მის საფუძველს წარმოადგენს. სამოქალაქო საზოგადოების სფეროები: ეკონომიკური სფერო მოიცავს საწარმოო ურთიერთობებს, რომლებიც ყალიბდება ადამიანთა ძირითადი მოთხოვნილებების დაკმაყოფილების აუცილებლობასთან და ამ მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად შექმნილი სოციალური ინსტიტუტებით; სოციალურ-კულტურული სფერო მოიცავს ოჯახს, ქორწინებას, რელიგიურ და სხვა ურთიერთობებს, ასევე დაწესებულებებს, რომლებიც ემსახურებიან ამ საჭიროებების რეალიზაციას (ოჯახი, განათლება, სპორტული საზოგადოებები და სხვა); პოლიტიკური და კულტურული სფერო მოიცავს ურთიერთობებს, რომლებიც იქმნება პოლიტიკურ ცხოვრებაში მონაწილეობის საჭიროებებთან დაკავშირებით, ასევე ინსტიტუტები, რომლებიც აგებულია მათ განხორციელებასთან დაკავშირებით (პარტიები, მოძრაობები და ა. პირდაპირი გაგებით, სიტყვა მხარე ნიშნავს ნაწილს, ან წილს. პარტია არის საზოგადოების ყველაზე აქტიური და ორგანიზებული ნაწილი, რომელიც წარმოადგენს კონკრეტული სოციალური ჯგუფის, კლასის, ერის ინტერესებს. პოლიტიკურ პარტიებს აქვთ რამდენიმე ფუნდამენტური განსხვავება ყველა სხვა საზოგადოებრივი ორგანიზაციისგან:
დაუშვებელია პოლიტიკური პარტიების ჩამოყალიბება მოქალაქეთა პროფესიული, ეთნიკური, რელიგიური კუთვნილების საფუძველზე, აგრეთვე სახელმწიფო ორგანოებში და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებში პოლიტიკური პარტიების პირველადი ორგანიზაციების შექმნა. დაუშვებელია პოლიტიკური პარტიების პროგრამის და კანონიერი მოთხოვნების პროპაგანდა საგანმანათლებლო ორგანიზაციების საგანმანათლებლო პროცესში. არსებობს მრავალი ფორმა და ტიპი, რომელშიც ინტერესებიდან გამომდინარე, გაერთიანებულია სხვადასხვა სოციალური ჯგუფის წარმომადგენლები. მათ საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს უწოდებენ. მედიაში ასეთ ორგანიზაციებს ზოგჯერ არასამთავრობო ორგანიზაციებს უწოდებენ. როგორც წესი, საზოგადოებრივი ორგანიზაციები არ ადგენენ თავიანთ მიზანს ძალაუფლებისათვის ბრძოლას, არამედ ეწევიან ფართოდ გავრცელებულ სოციალურ თუ პროფესიულ პრობლემებს. 3. პოლიტიკური კულტურა პოლიტიკური კულტურის კონცეფცია პირველად შემოვიდა მეცნიერულ მიმოქცევაში ი.ჰერდერის მიერ, ხოლო პოლიტიკურ მეცნიერებაში - გ.ალმონდის მიერ. პოლიტიკური კულტურა არის პოლიტიკური ღირებულებების სისტემა, რომელიც საერთოა მოსახლეობის დიდი ნაწილისთვის. ის არეგულირებს ურთიერთობებს საზოგადოებაში, ძალაუფლების მქონე პირებს, იწვევს საზოგადოებას გაერთიანდეს გარკვეული საერთო მიზნებისა და იდეალების გარშემო და, ამრიგად, - სამოქალაქო ჰარმონიისა და სტაბილურობისკენ. ფუნქციები: 1) იდენტიფიკაცია - გაძლევთ საშუალებას გაიგოთ რომელ სოციალურ ჯგუფებს მიეკუთვნებიან გარკვეული ადამიანები; 2) ორიენტაცია - ხელს უწყობს პოლიტიკური ფენომენების მნიშვნელობის გააზრებას; 3) ადაპტაცია და სოციალიზაცია - ხორციელდება პოლიტიკური ქცევის უნარების გაცნობის გზით; 4) ინტეგრაცია - მიზნად ისახავს ღირებულებების შენარჩუნებას და მათ გარშემო სხვადასხვა ჯგუფების გაერთიანებას; 5) კომუნიკაცია - ახორციელებს პოლიტიკური სუბიექტებისა და ინსტიტუტების ურთიერთქმედებას გარკვეული სტერეოტიპების, მითებისა და სიმბოლოების საფუძველზე. პოლიტიკური კულტურის სახეები:
4. პოლიტიკური ელიტა პოლიტიკური საქმიანობის კონცეფცია გამოხატავს პოლიტიკაში პირადი მონაწილეობის ყველა ტიპს და ფორმას, მიუხედავად მათი ინტენსივობისა და ეფექტურობისა. პოლიტიკური ქცევის კონცეფცია უფრო კონკრეტულად ასახავს ამ საქმიანობის მიმართულებას, რომელიც უპირველეს ყოვლისა უნდა შეეგუოს რეალურ პოლიტიკურ სიტუაციას, რათა განსაზღვროს მასზე გავლენის ზომები სასურველი მიმართულებით შესაცვლელად. პოლიტიკური მონაწილეობის კონცეფცია ნიშნავს ინდივიდის ცნობიერ ჩართვას მოვლენათა ციკლში, რათა დადებითად იმოქმედოს ამ პოლიტიკური პროცესის მიმდინარეობაზე. პოლიტიკური მოქმედების კონცეფცია გულისხმობს ინდივიდის მიზანმიმართულ საქმიანობას სახელმწიფო საშინაო და საგარეო პოლიტიკის გარკვეული პარამეტრების შესაცვლელად. პოლიტიკური სოციალიზაციის გზით ადამიანი ადაპტირდება საზოგადოების პოლიტიკურ ცხოვრებასთან, ითვისებს კონკრეტული პოლიტიკური სისტემის წესებს, პოლიტიკურ და სამართლებრივ ნორმებს. ჯგუფს, რომელიც ახორციელებს პოლიტიკურ ძალას, თანამედროვე პოლიტიკურ მეცნიერებაში ეწოდება პოლიტიკური ელიტა. ეს კონცეფცია პირველად შემოიღო პოლიტიკურ მეცნიერებაში ვილფრედო პარეტომ. ძალაში მონაწილეობის ხარისხის მიხედვით, ძალაუფლების მასშტაბი, ელიტა იყოფა: ზედა, შუა, მარგინალურ და ადმინისტრაციულ. ზედა ელიტა მოიცავს მათ, ვინც ძალაუფლების უმაღლეს დონეზეა და იღებს ყველა ყველაზე მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებას. საშუალო ელიტა არის ადამიანები, რომლებსაც აქვთ გარკვეული დონის შემოსავალი, განათლება და პროფესიული სტატუსი. ის, ვისაც არ გააჩნია შუა ელიტის ერთ -ერთი ნიშანი, წარმოადგენს მარგინალიზებულ ელიტას. ადმინისტრაციული ელიტა მოიცავს მათ, ვინც შედის საჯარო მოხელეთა ზედა ფენაში (მინისტრები და სხვა). ელიტის იმ ნაწილს, რომელსაც აქვს სახელმწიფო ძალა და იღებს ყველაზე მნიშვნელოვან პოლიტიკურ გადაწყვეტილებებს, ეწოდება მმართველი ელიტა, ხოლო მეორე ნაწილს, რომელსაც მოკლებულია ძალაუფლების ფუნქციები, ეწოდება კონტრელიტა. პოლიტიკურ მეცნიერებაში ძირითადად არსებობს ელიტის შერჩევის ორი სისტემა: სამეწარმეო სისტემა და გილდიის სისტემა. სამეწარმეო სისტემის მიხედვით, ელიტის კანდიდატები შეირჩევიან თითოეულის ინდივიდუალური თვისებების მიხედვით. ის გულისხმობს მრავალი კანდიდატის დასახელებას და მათ შორის ინტენსიური კონკურენციის არსებობას. გილდიის სისტემა გულისხმობს კანდიდატების თანდათანობით ასვლას ელიტაში ძალაუფლების კიბეზე, ქვემოდან ზემოთ. ის აწესებს ბევრ ფორმალურ მოთხოვნას კანდიდატებზე და ირჩევს მათ კონკრეტული სოციალური ჯგუფიდან ან პარტიიდან. 
„ოჯახში ძალადობა გულისხმობს ოჯახის ერთი წევრის მიერ მეორის კონსტიტუციური უფლებებისა და თავისუფლებების დარღვევას უგულებელყოფით ან/და ფიზიკური, ფსიქოლოგიური, ეკონომიკური, სექსუალური ძალადობით ან იძულებით.“
საქართველოს კანონი „ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“, მუხლი 3 ოჯახური ძალადობა, ყველაზე ხშირად პარტნიორებს შორის ხდება. ასეთ ძალადობას, როგორც წესი, სისტემატური ხასიათი აქვს და მიზნად ისახავს ერთი ადამიანის მიერ მეორის დაქვემდებარებას, საკუთარი ძალაუფლებისა და კონტროლის ქვეშ მოქცევას. ძალადობის მსხვერპლი შეიძლება გახდეს ყველა! ნებისმიერი ადამიანი, ნებისმიერი რასის, სოციო-ეკონომიკური წრის, სექსუალური ორიენტაციის, ასაკის, გენდერული იდენტობისა თუ რელიგიის წარმომადგენელი. ძალადობა შეიძლება ხდებოდეს ნებისმიერ წყვილს შორის, ვინც დაქორწინებულია, ერთად ცხოვრობს ან, უბრალოდ, ხვდება ერთმანეთს. ოჯახური/პარტნიორთა შორის ძალადობა მოიცავს ქცევათა ძალიან ფართო სპექტრს, რომელშიც შედის ფიზიკური, სექსუალური, ფსიქო-ემოციური და ეკონომიკური ძალადობა. კვლევები ცხადყოფს, რომ მსხვერპლთა უდიდესი უმეტესობა ქალია, მოძალადე კი - კაცი. ხშირად იმისთვის, რომ გავიაზროთ ოჯახში/პარტნიორთა შორის ძალადობის სისტემატური ხასიათი, ვიყენებთ ძალაუფლებისა და კონტროლის ბორბალის ვიზუალს, სადაც ნათლად ჩანს, თუ როგორი საქციელი შეიძლება იყოს ძალადობა. ფიზიკური და სექსუალური ძალადობა ყველაზე მწვავე ფორმის ძალადობაა. ხშირად სადაც ფიზიკური ძალადობაა, იქვეა სექსუალური ძალადობაც, რადგან მოძალადე საძინებლის ზღურბლზე გადაბიჯების შემდეგაც არ იცვლება. იქ, სადაც ფიზიკური და სექსუალური ძალადობაა, სხვა ტიპის უფრო მსუბუქი ძალადობრივი ქცევებიც შემაშფოთებლად აღიქმება მსხვერპლის მიერ. ასე მაგალითად, დამამცირებელი სახელით მიმართვა, რაც არასასიამოვნოა ადამიანისათვის, არაძალადობრივ წყვილში მოგვარდება ჩვეულებრივი საუბრით, სადაც ერთი მხარე მეორეს აუხსნის, რომ ასეთი მიმართვა არ სიამოვნებს, შეთანხმდებიან და ინციდენტი ამოიწურება. მაგრამ როდესაც დამამცირებელი სახელით მიმართავს მოძალადე მსხვერპლს, მსხვერპლი ვერ ბედავს შეპასუხებას, რადგან ასეთი შეპასუხება შეიძლება მას ძალიან ძვირად დაუჯდეს. შესაბამისად, ცალკე აღებული არასასიამოვნო ინციდენტები, რასაც ჩვეულებრივი წყვილი მარტივად გაართმევდა თავს, პრობლემურ წყვილში ძალადობის სისტემას აყალიბებს და ამყარებს. ძალაუფლებისა და კონტროლის ბორბალი სასარგებლო ინსტრუმენტია, რათა დავინახოთ როგორ მუშაობს ძალადობა. ფიზიკურ და სექსუალურ ძალადობას ძალიან ხშირად თან ახლავს მცირე ძალადობრივი ხასიათის ქცევა. ფიზიკურ და სექსუალურ ძალადობასთან შედარებით, ისინი ძნელად შესამჩნევია, თუმცა დიდ როლს თამაშობს მყარი ძალადობის მოდელის ჩამოყალიბებაში. იძულება და მუქარა
დაშინება
ფსიქოლოგიური ძალადობა
ეკონომიკური ძალადობა
საკუთარი პრივილეგიების გამოყენება
იზოლაცია
ბავშვების გამოყენება
მინიმუმამდე დაყვანა, უარყოფა და დადანაშაულება მცირე დეტალად მიიიჩნევს ძალადობას და არასერიოზულად აღიქვამს პარტნიორის შეშფოთებას უარყოფს ძალადობის ფაქტებს პარტნიორს აკისრებს ძალადობაზე პასუხისმგებლობას პარტნიორს აბრალებს, რომ მან გამოიწვია ძალადობა ოჯახში ძალადობის პრევენციის მექანიზმები გულისხმობს სოციალური, ეკონომიკური, სამართლებრივი და სხვა ღონისძიებების ერთობლიობას, რომლებიც მიმართულია ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის მიზეზებისა და წინაპირობების თავიდან აცილებისკენ, ძალადობის აღკვეთისკენ, მოძალადის სამართლებრივი დევნისკენ, მისი დამოკიდებულებებისა და ქცევის კორექციისკენ, მსხვერპლის რეაბილიტაციისა და ადაპტაციისკენ. სახელმწიფო ვალდებულია ხელი შეუწყოს და უზრუნველყოს ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის პრევენციის მექანიზმების დანერგვასა და განხორციელებას. ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის პრევენციის ღონისძიებების განხორციელებას თავიანთი კომპეტენციის ფარგლებში, საქართველოს კანონის „ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“ შესაბამისად, უზრუნველყოფენ საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო, საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტრო, საქართველოს პროკურატურის ორგანოები და სასამართლო ორგანოები. 
როზა ლუიზა მაკალაი პარქსი - აფრიკელ-ამერიკელი სამოქალაქო უფლებების დამცვეელი. მას უწოდებდნენ „თანამედროვე ამერიკული სამოქალაქო უფლებების მოძრაობის დედასა“ და „თავისუფლებისთვის მოძრაობის დედას“.
1955 წლის 1 დეკემბერს პარქსი ავიდა ქალაქის ავტობუსში, სამსახურიდან შინ დასაბრუნებლად. მან გადაიხადა თავისი 10¢ და დაჯდა შავკანიანების განყოფილების პირველ რიგში. რამდენიმე გაჩერების შემდეგ უფრო მეტი თეთრკანიანი მგზავრი ავიდა ავტობუსში. ავტობუსის მძღოლმა უბრძანა პარკსს და სხვა სამ შავკანიანს დაეთმოთ ადგილი თეთრკანიანი მგზავრებისთვის. დანარჩენი სამი გადავიდნენ ავტობუსის უკანა ნაწილში, ხოლო პარქსი ფანჯარასთან გაცურდა. მან თქვა, რომ კანონის თანახმად სწორ სექციაში იჯდა. მოგვიანებით მან თქვა, რომ როდესაც თხოვეს ავტობუსის უკანა რიგში გადასვლა „ვიფიქრე ემეტ ტილზე და უბრალოდ ვერ შევძელი გადასვლა.“ (ტილი იყო 14 წლის შავკანიანი გოგონა, რომელიც ლინჩის წესით გაასამართლეს მისისიპის შტატში სამი თვით ადრე.) ავტობუსის მძღოლმა გააჩერა ავტობუსი და გამოუძახა პოლიციას. პოლიციის ორმა ოფიცერმა დააკავა პარქსი და წაიყვანა საპატიმროში ალაბამას ავტობუსის კანონების დარღვევის საფუძველზე. პარქსის დედა დაუკავშირდა ედგარ ნიქსონს, რათა გაენთავისუფლებინა შვილი ციხიდან. ნიქსონი იყო ადგილობრივი NAACP-ის პრეზიდენტი. ნიქსონმა იცოდა რა საფრთხის წინაშე იდგა პარქსი და დაუყოვნებლივ გადაიხადა მისი გირაო. ადგილობრივი NAACP ეძებდა სიტუაციურ ფაქტს, რათა პროტესტი გამოეთქვათ ავტობუსებში სეგრეგაციის კანონების მიმართ. პარქსი იყო პატივცემული ქალბატონი. ის ძალიან კარგად საუბრობდა და მისი მდგომარეობა იქნებოდა კანონებისადმი პროტესტის გამოთქმის კარგი მიზეზი. გადაწყდა, რომ 5 დეკემბერს ჩატარდებოდა მონტგომერის ავტობუსის ბოიკოტი. ავტობუსის ბოიკოტის გამოცხადების შესახებ ხმა შავკანიან საზოგადოებაში სწრაფადვე გავრცელდა. შავკანიანმა მინისტრებმა მოუწოდეს თავიანთ ჯგუფებს მხარი დაეჭირათ ბოიკოტისთვის. 5 დეკემბერს, ორშაბათს როზა პარქსი უნდა გამოცხადებულიყო სასამართლოში. ეს იყო პირველი დღე, როდესაც შავკანიანმა მძღოლებმა დატოვეს მონტგომერის ავტობუსები. მონტგომერის ქუჩები ივსებოდა შავკანიანი ხალხით. შავკანიანი ბავშვები სკოლაში მიდიოდნენ. იმავე დილას მონტგომერის ყველა ავტობუსს იცავდა ორი მოტოციკლიანი პოლიცია, რათა დაეცვათ მძღოლები შავკანიანთა ნებისმიერი ბანდისგან. მაგრამ იქ არანაირი შავკანიანთა ბანდა არ იყო. უბრალოდ შავკანიანთა საზოგადოება გაერთიანდა ბოიკოტისთვის. ავტობუსები მთელი დღე ცარიელი იყო. თეთრკანიანმა მძღოლებმაც შიშის გამო დატოვეს ავტობუსები. საავტომობილო კანონების დარღვევის გარდა, პარკს ასევე უწესოდ მოქცვის გამო წაუყენეს ბრალი. მისი სასამართლო ძალიან სწრაფად ჩატარდა, ის მხოლოდ 30 წუთი გაგრძელდა. სასამართლომ ყველა ბრალდებაში დამნაშავედ ცნო და დააჯარიმა $14. ბოიკოტი კი გრძელდებოდა. პარკსმა გაასაჩივრა თავისი განაჩენი. მისმა ადვოკატმა ფრედ პარკსმა და NAACP -ის სხვა წევრებმა შეიტანეს სააპელაციო საჩივარი სახელად ბროუდერი, გეილის წინააღმდეგ. სააპელაციო სასამართლომ გამოიტანა განაჩენი 1956 წლის 19 ივნისს მონტგომერში მცხოვრები შავკანიანი მოსახლეობის სასარგებლოდ. 1956 წლის 13 სექტემბერს ამერიკის შეერთებული შტატების უზენაესმა სასამართლომ დააკმაყოფილა ქვედა სასამართლოს მოთხოვნები. ავტობუსის ბოიკოტი დასრულდა. ის გრძელდებოდა 381 დღე. მონტგომერის შავკანიანი მოქალაქეები უფლებამოსილნი იყვნენ ავტობუსში, სადაც სურდათ იქ დამსხდარიყვნენ. როზა პარქსი 1956 წლის 21 დეკემბრიდან მგზავრობდა ავტობუსით. ამჯერად ეს უკვე ინტეგრირებული ავტობუსი იყო. ირონიულად, მას ისევ ის ავტობუსის მძღოლი ჰყავდა, ვინც პარქსი გასულ წელს დააპატიმრა. ინტერვიუში პარკსმა განაცხადა: „მას არ ჰქონდა არანაირი რეაგირება (შესვენება) და არც მე“. როზა პარქსი იყო შავკანიანთა საზოგადოების გმირი. მიუხედავად იმისა, რომ ის მარტო არ იყო, მისმა ქმედებებმა გააჩაღა ცეცხლი, რამაც დიდი ცვლილებები მოიტანა. მონტგომერის ავტობუსის ბოიკოტის შემდეგ, პარკსმა ბევრი სირთულეები გამოიარა. მან დაკარგა სამუშაო მაღაზიაში. მისი ქმარი იძულებული გახდა დაეტოვებინა სამუშაო. 1957 წელს პარკსმა და მისმა ქმარმა დატოვეს მონტგომერი და გადასახლდნენ ჰემპტონში, ვირჯინიაში, სამუშაოს პოვნის მიზნით. ჰემპტონში პარკსმა იპოვნა სამუშაო ჰემპტონის ინსტიტეტში დიასახლისად, ისტორიულად მას შავ კოლეჯს უწოდებენ. მოგვიანებით პარქსი და მისი ქმარი გადავიდნენ დეტროიტში, მიჩიგანში. პარკსმა აქტიურად გააგრძელა აქტივისტად მუშაობა. წლების განმავლობაში ის მუშაობდა ამერიკის შეერთებული შტატების კონგრესმენ ჯონ კონიერსისთვის. ამის შემდეგ, ის მუშაობდა აქტივისტად აპარტეიდის წინააღმდეგ სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკაში. მან ასევე გახსნა ცენტრი დეტროიტში, რომლის მეშვეობით ის აძლევდა შავკანიან ახალგაზრდებს რჩევებს კარიერასა და სამუშაო ადგილების შესახებ. 1999 წელს პრეზიდენტმა ბილ კლინტონმა დააჯილდოვა პარქსი კონგრესის ოქროს მედლით. ეს არის ამერიკის შეერთებული შტატების მოქალაქისთვის ყველაზე დიდი პატივი (ყველაზე მნიშვნელოვანი ჯილდო). როდესაც მან გადასცა პარკსს ჯილდო, პრეზიდენტმა კლინტონმა თქვა: „როდესაც ეს ცერემონიალი დასრულდება, არასდროს არ უნდა დაგვავიწყდეს უბრალო ადამიანების შესაძლებლობისა და ძალაუფლების შესახებ, რათა ადამიანის ღირსებისთვის ცეცხლში იდგეთ.“ პარქსი გარდაიცვალა 2005 წლის 24 ოქტომბერს, თავის სახლში, დეტროიტში. 30 ოქტომბერს მისი კუბო დადგეს ამერიკის შეერთებული შტატების კონგრესის შენობაში. ეს უდიდესი პატივია ამერიკის შეერთებული შტატებში მცხოვრები ადამიანისთვის. 27/9/2021 საკუთრების უფლება ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტული სამართლის მიხედვითRead Now
უფლების ზოგადი მიმოხილვა
კონვენციის პირველის დამატებითი ოქმის 1 მუხლი იცავს საკუთრების უფლებას. ამ მუხლის მიხედვით: ,,1. ყველა ფიზიკურ და იურიდიულ პირს უფლება აქვს დაუბრკოლებლად ისარგებლოს თავისი ქონებით. არავის არ შეიძლება წაერთვას ქონება, იმ შემთხვევის გარდა, როცა ამას საზოგადოების ინტერესები მოითხოვს და იმ პირობით, რაც გათვალისწინებულია კანონით და საერთაშორისო სამართლის ზოგადი პრინციპებით; 2. ზემოთ აღნიშნული დებულებები არ ზღუდავს სახელმწიფოს უფლებას, უზრუნველყოს ისეთი კანონების შესრულება, რომლებიც მას აუცილებლად ესახება საკუთრების გამოყენებაზე კონტროლის განხორციელებისათვის, საერთო ინტერესებიდან გამომდინარე, ან ბეგარის ან სხვა გადასახადებისა და ჯარიმების აკრეფის უზრუნველყოფისათვის“. აღნიშნული მუხლის პირველი წინადადებიდან ჩანს, რომ საკუთრების უფლება დაცულია როგორც კერძო, ასევე იურიდიული პირებისათვის. საკუთრების უფლების დარღვევის სამტკიცებლად აუცილებელია, რომ განმცხადებელი იყოს მსხვერპლი. მაგ: იურიდიული პირი, თუ მისი უფლებები არის დარღვეული და მეწილე, ანუ ფიზიკური პირი, თუ ადგილი ჰქონდა კონკრეტულად მისი უფლებების შელახვას. საკუთრების უფლების დარღვევის შემთხვევების განხილვისათვის ევროპის სასამართლომ აღნიშნული მუხლი გაყო სამ ნაწილად. საქმეში ,,სპორონგი და ლონროთი შვედეთის წინააღმდეგ“ სასამართლომ დაადგინა: „აღნიშნული დებულება მოიცავს სამ განსხვავებულ ნორმას: პირველი ნორმა, რომელიც მუხლის პირველ წინადადებაშია ჩამოყალიბებული, არის საერთო ხასიათის და იცავს საკუთრებით დაუბრკოლებლად სარგებლობის უფლებას. მეორე ნორმა, რომელსაც მუხლის მეორე წინადადება ეხება, ითვალისწინებს საკუთრების ჩამორთმევის უფლებას და ამას უკავშირებს კონკრეტულ გარემოებებს. მესამე ნორმა, რომელიც მოცემულია მუხლის მეორე ნაწილში, აცხადებს, რომ სახელმწიფოებს შეუძლიათ აკონტროლონ საკუთრებით სარგებლობის უფლება საზოგადოებრივი ინტერესებიდან გამომდინარე“. სასამართლოს მიერ ასევე დადგენილია: ,,მეორე და მესამე ნორმა, რომლებიც ითვალისწინებენ საკუთრებით სარგებლობაში ჩარევის უფლებას, ყოველთვის განხილული უნდა იქნეს პირველ ნორმასთან ერთად“. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სახელმწიფოს აქვს უფლება შეზღუდოს საკუთრებით სარგებლობის უფლება საზოგადოებრივი ინტერესების არსებობისა და კანონით დადგენილ შემთხვევებში. გარდა ამისა, სახელმწიფოს შეუძლია უზრუნველყოს ისეთი კანონების შესრულება, რომლებიც მას ესახება სავალდებულოდ, საკუთრებით სარგებლობაზე კონტროლის განხორციელების გზით საზოგადოებრივი ინტერესებისათვის, ჯარიმებისა თუ გადასახადების გადახდის ან სხვა მიზნებისათვის. პირველი ოქმის 1 მუხლის მიხედვით, სახელმწიფოს აკისრია პოზიტიური ვალდებულება, ხელი შეუშალოს საკუთრების უფლების დარღვევას, თუმცა ძალიან ცოტა არის სასამართლოს პრაქტიკა იმასთან დაკავშირებით, თუ როდის ეკისრება სახელმწიფოს აქტიური ქმედების განხორციელების ვალდებულება ამ უფლების დასაცავად. დადგენილია, რომ ზომების მიღების ვალდებულება არ ეკისრება სახელმწიფოს საბაზრო პირობებიდან გამომდინარე ქონებისათვის ღირებულების დაკარგვის შემთხვევაში ან ინფლაციის პირობებში. სამი წესი ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო პირველი დამატებითი ოქმის პირველ მუხლს განმარტავს, როგორც სამი კონკრეტული წესის მომცველს. ეს სამი წესია: (I) ქონებით მშვიდობიანად სარგებლობის პრინციპი (პირველი ნაწილის პირველი წინადადება); (II) ქონების ჩამორთმევა (პირველი ნაწილის მეორე წინადადება); (III) ქონებით სარგებლობის კონტროლი (მეორე ნაწილი). უნდა აღინიშნოს, რომ ევროკონვენციის პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლი ასევე მოიცავს კომპანიის წილებზე საკუთრების უფლებას. წინამდებარე საქმე ეხებოდა ორ კერძო პირს, რომლებიც ფლობდნენ წილებს სტოკჰოლმის ფართოდ ცნობილ სავაჭრო დაწესებულებაში ახალი სამეწარმეო აქტი იქნა მიღებული, რომლის მიხედვითაც: ნებისმიერი კომპანია, რომელიც ფლობდა 90%-ზე მეტი ხმის მიცემის უფლების მქონე აქციებს, უფლებამოსილი იყო უმცირესობაში მყოფ სხვა აქციონერებისთვის მოეთხოვა და იძულების წესით დაეთმობინებინა მათი დარჩენილი წილები თავდაპირველად ნაყიდ ფასში, თუ აქციები საჯარო შეთავაზების შედეგად იქნა შეძენილი, ან სხვაგვარად, არბიტრების მიერ ფიქსირებული ფასით. უმცირესობაში მყოფმა აქციონერებმა საჩივრით მიმართეს ევროკომისიას, ახალი კანონის მათზე მოქმედების და გავრცელების შესახებ. კერძოდ, მეწილეები დავობდნენ, რომ მათ უნდა დაეთმოთ საკუთარი წილები უმრავლესობაში მყოფი აქციონერების სასარგებლოდ წილების საბაზრო ღირებულებაზე უფრო ნაკლებ ფასად (საბაზრო ღირებულება არბიტრების მიერ იყო დადგენილი). ადამიანის უფლებათა ევროპულმა კომისიამ თავდაპირველად განიხილა ის ფაქტი, რომ წარმოადგენდა თუ არა „აქციები“ მფლობელობას - კონვენციის 1- ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლის ფარგლებში. მათ ასევე განსაზღვრეს ის რთული და კომპლექსური საკითხი, რომელიც „წილს“ უკავშირდებოდა. კერძოდ, სერტიფიკატი, რომელიც მისი მფლობელის საწარმოს წილზე საკუთრების უფლებას განამტკიცებს და ასევე მასთან დაკავშირებულ უფლებებს (განსაკუთრებით ხმის მიცემის უფლებას). ამასთან, სერტიფიკატი მოიცავს კომპანიის წილებზე არაპირდაპირი მოთხოვნის უფლებას. საქმის ფაქტობრივი გარემოებებიდან გამომდინარე, ეჭვს არ იწვევდა ის ფაქტი, რომ წილებს საწარმოში გარკვეული ეკონომიკური და ქონებრივი ღირებულება გააჩნდა. შესაბამისად, ევროკომისიამ დაასკვნა, რომ წილები წარმოადგენდნენ „მფლობელობას“ კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლის ფარგლებში. კითხვაზე, ევროკონვენციის საკუთრების უფლების წინამდებარე მუხლის სამი წესიდან, რომელი გამოიყენებოდა აღნიშნულ საქმეში, ევროკომისიამ მიიჩნია, რომ ახალი სამეწარმეო აქტის უმცირესობაში მყოფი აქციონერების მიმართ გავრცელება არ ხვდებოდა მეორე წესის - „ჩარევის“ ფარგლებში, როგორც ამას აქციონერები დავობდნენ. კომისიამ დაადგინა, რომ თუმცა, არ არსებობდა ცალსახა მითითება „ექსპროპრიაციის“ შესახებ კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლ მუხლში, მისი შინაარსიდან გამომდინარეობდა, რომ საკუთრების უფლების მე-2 წესი, გამიზნული იყო ექსპროპრიაციის საკითხებისთვის. აღნიშნული გულისხმობს, სახელმწიფოს მიერ ან დელეგირებული უფლებამოსილების ფარგლებში, მესამე პირების მიერ საკუთრების უფლების შეზღუდვას საჯარო ინტერესებიდან გამომდინარე. აღნიშნული ინტერპრეტაცია დამოწმებულ იქნა საკუთრების უფლების „მოსამზადებელ სამუშაოებშიც“. კომისიამ მიიჩნია, რომ სადავო კანონმდებლობა სრულიად განსხვავებულ საკითხს ეხებოდა. კერძოდ, ეხებოდა კერძო პირებს შორის დავას. აქედან გამომდინარე, სადავო თემატიკა მოითხოვდა სკურპულოზულ შემოწმებას და შეფასებას. კომისიამ ასევე დაასკვნა, რომ კონვენციის ყველა მონაწილე სახელმწიფოში, კერძო ურთიერთობების მომწესრიგებელი კანონმდებლობა მოიცავდა იმ წესებს, რომელიც განსაზღვრავდა აღნიშნული სამართლებრივი ურთიერთობების გავლენას საკუთრების უფლებაზე და ზოგიერთ შემთვევაში, აიძულებდა პირს დაეთმო საკუთრება სხვა პირის სასარგებლოდ. ამის მაგალითებია: სამემკვიდრეო ქონების გაყოფა, განსაკუთრებით სასოფლო-სამეურნეო მიწის კონტექსტში, ქორწინების შედეგად არსებული საერთო საკუთრების გაყოფა და აღსრულების სფეროში მოქმედი წესები - ქონების ყადაღისა და გასხვისების შესახებ. კომისიამ მიიჩნია, რომ ამგვარი წესი, რომელიც აუცილებელია ლიბერალურ საზოგადოებაში, არ შეიძლება წინააღმდეგობაში მოდიოდეს კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლ მუხლთან. თუმცა კომისიამ მაინც აღნიშნა, რომ როდესაც, კანონმდებლობა გავლენას ახდენს პირებს შორის არსებულ სამართლებრივ ურთიერთობებზე, სამათლებრივმა ნორმებმა არ უნდა მოახდინონ და შექმნან ისეთი უთანასწორობა, რომ გარიგების ერთი პირმა თვითნებურად და უკანონოდ წაართვას საკუთრება მეორე პირს. ამ შემთხვევაში, კომისიამ ვერ დაადგინა ასეთი უთანასწორობა წინამდებარე საქმე - Bramelid and Malmström v. Seden - მნიშვნელოვანია არა მარტო იმის გამო, რომ იგი აღიარებს წილის საკუთრების უფლების კონვენციით გარანტირებული საკუთრების უფლების ფარგლებში მოქცევას, არამედ იმიტომაც, რომ ნათლად აჩვენებს აღნიშნული მუხლის გამოყენების შესაძლებლობას კერძო სამართლებრივი ურთიერთობის სუბიექტებს შორის. პირებს შორის კერძოსამართლებრივი ურთიერთობის მომწესრიგებელი სამართლებრივი რეგულაციები არ ზღუდავს კონვენციით დაცულ საკუთრების უფლებას, როცა საქმე ეხება ერთი პირის იძულებას დათმოს კომპანიის წილი მეორე პირის სასარგებლოდ. გარდა იმ შემთხვევისა, როცა მარეგულირებელი აქტები უკანონოდ და უსამართლოდ ართმევს საკუთრების უფლებას მეორე პირის სასარგებლოდ. აღნიშნული დათქმის საფუძველზე, კანონმდებელს შეუძლია შეცვალოს წინამდებარე კერძოსამართლებრივი ნორმები საჭიროების შემთხვევაში. საკუთრების უფლების საკითხთან დაკავშირებით, ევროსასამართლომ ასევე ისაუბრა გამოტანილ გადაწყვეტილებაში, საქმეზე: „სპორონგი და ლონორთი შვედეთის წინააღმდეგ“, რომელიც პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლის თაობაზე სასამართლოს ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებას წარმოადგენს. საქმე ეხებოდა საკმაოდ ძვირად ღირებულ საკუთრებას (შენობები და მიწის ნაკვეთები) ცენტრალურ შვედეთში. შესაბამისი ოლქის ადმინისტრაციულმა საბჭომ გადაწყვიტა, რომ ეს საკუთრება ქალაქის განვითარებისათვის იყო საჭირო, და, შესაბამისად, გამოიყენა ორი განსხვავებული ზომა - ექსპროპრიაციის ნებართვა (რომელიც გულისხმობდა, რომ საკუთრება შეიძლებოდა მომავალში ექსპროპრიაციას დაქვემდებარებოდა) და მშენებლობის აკრძალვა (ნებისმიერი სახის შენობა-ნაგებობის მშენებლობა). ერთ-ერთი მესაკუთრის ქონების მიმართ ექსპროპრიაციის ნებართვა 25 წლის განმავლობაში, ხოლო მშენებლობის აკრძალვა - 23 წლის განმავლობაში მოქმედებდა. მეორე ქონების მიმართ ექსპროპრიაციის ნებართვა 8 წლის განმავლობაში გამოიყენებოდა, მშენებლობის აკრძალვა - 12 წლის განმავლობაში. მანამ, სანამ ეს ზომები გამოიყენებოდა, ქონების გაყიდვა უდავოდ უფრო რთული იყო. ისინი შემდგომში გაუქმებულ იქნა დაგეგმარების პოლიტიკის ცვლილების გამო. ქონების მესაკუთრეებმა პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლის საფუძველზე საჩივრით ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოს მიმართეს. მათ არ მიუღიათ არავითარი კომპენსაცია იმ პერიოდში, როდესაც მათი ქონების მიმართ შესაბამისი ზომები გამოიყენებოდა. პირველი კითხვა, რომელზეც ევროსასამართლოს პასუხი უნდა გაეცა, იყო შემდეგი - პირველი მუხლის შინაარსიდან გამომდინარე, ჰქონდა თუ არა საერთოდ ადგილი საკუთრების ხელყოფას? შვედეთის მთავრობის მტკიცებით, ექსპროპრიაციის ნებართვა და მშენებლობის აკრძალვა წარმოადგენდა ქალაქის დაგეგმარების განუყოფელ ნაწილს და, შესაბამისად, ქონებით მშვიდობიანი სარგებლობის უფლების ხელყოფას ადგილი არ ჰქონია. სასამართლომ დაუყოვნებლივ უარყო ეს არგუმენტი. მან აღნიშნა, რომ, მიუხედავად იმისა, რომ მესაკუთრეების უფლება მათ ქონებაზე (ე.ი. მესაკუთრეობა) ხელუხლებელი დარჩა, პრაქტიკაში საკუთრების უფლების განხორციელების შესაძლებლობა მნიშვნელოვნად შეიზღუდა. სასამართლოს აზრით, ექსპროპრიაციის ნებართვის წყალობით, განმცხადებელთა საკუთრების უფლება „არამყარი და ადვილად გასაუქმებელი“ გახდა. შესაბამისად, სასამართლომ დაადგინა, რომ ადგილი ჰქონდა განმცხადებელთა საკუთრების უფლების ხელყოფას. სასამართლომ მოახდინა პირველი მუხლის ანალიზი, რომელიც ექვემდებარება და შედგება სამი წესისგან: „ეს დებულება [პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლი] მოიცავს სამ წესს. პირველი წესი, რომელიც ზოგადი ხასიათისაა, აცხადებს საკუთრებით მშვიდობიანი სარგებლობის პრინციპს; ის გათვალისწინებულია პირველი ნაწილის პირველი წინადადებით. მეორე წესი მოიცავს ქონების ჩამორთმევას და ამ უკანასკნელს გარკვეულ პირობებს უქვემდებარებს; ის მოიპოვება იმავე ნაწილის მეორე წინადადებაში. მესამე წესი აღიარებს, რომ სახელმწიფოს უფლება აქვს, სხვა ზომების გარდა, გააკონტროლოს ქონების გამოყენება ზოგადი ინტერესის შესაბამისად, ისეთი კანონების მიღებით, რომელთაც ის აუცილებლად ჩათვლის ამ მიზნით; ეს წესი გათვალისწინებულია პირველი მუხლის მეორე ნაწილით“ (პ. 61). ამის შემდეგ, სასამართლომ განიხილა მეორე წესის გამოყენების საკითხი და დაასკვნა, რომ ადგილი არ ჰქონია ექსპროპრიაციას, ანუ ქონების ჩამორთმევას. განმცხადებლებს, კანონის მიხედვით, ნებისმიერ დროს შენარჩუნებული ჰქონდათ საკუთრებით სარგებლობის, მისი გაყიდვის, გასხვისების ან სხვაგვარად განკარგვის უფლება. მიუხედავად იმისა, რომ ქონების გაყიდვა, ხსენებული ზომების გამოყენების გამო, უფრო რთული გახდა, განმცხადებლებს მაინც რჩებოდათ ამის შესაძლებლობა. შესაბამისად, პირველი ნაწილის მეორე წინადადება (ე.ი. მეორე წესი) ამ შემთხვევაში არ გამოიყენებოდა. რაც შეეხება პირველი მუხლის მე-2 ნაწილს (ე.ი. მესამე წესს), სასამართლომ დაადგინა, რომ ეს წესი უდავოდ გამოიყენებოდა მშენებლობის აკრძალვის მიმართ, რაც წარმოადგენდა კონტროლს ქონებით სარგებლობაზე. მეორეს მხრივ, ექსპროპრიაციის ნებართვა უნდა განიხილებოდეს პირველი ნაწილის პირველი წინადადების (ე.ი. პირველი წესის) ფარგლებში, ვინაიდან ის არ წარმოადგენს არც ქონების ჩამორთმევას და არც ქონების კონტროლს ისახავს მიზნად. დასაბუთება: საკუთრების უფლების დაშვებული ხელყოფა 14. თუ დადგინდება, რომ ადგილი ჰქონდა ქონების ხელყოფას, რომელზეც ვრცელდება პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლის სამი წესიდან რომელიმე, ამის შემდეგ უნდა მოხდეს იმის დადგენა, შეიძლება თუ არა ამგვარი ხელყოფა დასაბუთდეს სახელმწიფოს მიერ. თუ დასაბუთება შესაძლებელია (დასაბუთების ტვირთი სახელმწიფოს აწევს), მაშინ პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლის დარღვევას ადგილი არ ექნება. 15. დასაბუთების მიზნით, საკუთრების უფლების ნებისმიერი ხელყოფა უნდა ემსახურებოდეს საჯარო ან საერთო ინტერესით განპირობებულ კანონიერ მიზნებს. 16. ამასთან, საკმარისი არ არის, რომ ხელყოფა კანონიერ მიზანს ემსახურება. არამედ, ასევე, დაცული უნდა იყოს პროპორციულობა. საქმეში: „სპორონგი და ლონორთი შვედეთის წინააღმდეგ“ (იხ. ზემოთ), სასამართლომ გააკეთა მნიშვნელოვანი განცხადება ხელყოფის დასაბუთების პრინციპთან დაკავშირებით: „...სასამართლომ უნდა დაადგინოს, შენარჩუნებულ იქნა თუ არა სამართლიანი ბალანსი საზოგადოების საერთო ინტერესებსა და პირის ფუნდამენტურ უფლებათა დაცვის მოთხოვნებს შორის. ...ამგვარი ბალანსის დადგენა წარმოადგენს კონვენციის განუყოფელ ნაწილს და ასევე ასახულია [პირველი დამატებითი ოქმის] პირველ მუხლში“ აღნიშნული სტანდარტის გამოყენებით, სასამართლომ დაადგინა, რომ ამ კონკრეტულ საქმეში ადგილი ჰქონდა სამართლიანი ბალანსის დარღვევას. სასამართლომ გააკეთა კიდევ ერთი პრინციპულად მნიშვნელოვანი განცხადება, რომელიც მრავალჯერ იქნა ციტირებული მის მომდევნო გადაწყვეტილებებში: „ამ ორი სახის ზომის კომბინირებამ გამოიწვია საკუთრების დაცვის უფლებასა და ზოგადი ინტერესის მოთხოვნათა შორის არსებული სავალდებულო სამართლიანი ბალანსის ხელყოფა: სპორონგის სამფლობელოს და ქ-ნ ლონორთს დაეკისრა ინდივიდუალური და განსაკუთრებული ტვირთი, რომელიც შეიძლება კანონიერი ყოფილიყო მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მათ ექნებოდათ ვადების შემცირების ან კომპენსაციის მოთხოვნის უფლება. შვედეთის კანონმდებლობა გამორიცხავს ამ შესაძლებლობებს დავის არსებობის დროს“. შესაბამისად, საკუთრების ნებისმიერი ხელყოფის დროს, გათვალისწინებულ უნდა იქნეს საკუთრების უფლების დაცვასა და ზოგადი ინტერესის მოთხოვნას შორის სამართლიანი ბალანსის არსებობის საკითხი. ამგვარი სამართლიანი ბალანსი ვერ იარსებებს, როდესაც ინდივიდუალური ქონების მესაკუთრეს ეკისრება „ინდივიდუალური და განსაკუთრებული ტვირთი“. საკუთრების ხელყოფა, ასევე, უნდა პასუხობდეს კანონის გასაგები ფორმით არსებობის (ანუ კანონიერების) პრინციპს. ეს პრინციპი გარკვევითაა ჩამოყალიბებული პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლის პირველი ნაწილის მეორე წინადადებაში, რომელიც მოითხოვს, რომ ქონების ჩამორთმევა უნდა იყოს „კანონით დადგენილი პირობების შესაბამისი“. ამასთან, კანონიერების პრინციპი ევროპული კონვენციის მთლიანი და განუყოფელი ნაწილია და უნდა გამოიყენებოდეს პირველი მუხლის სამივე წესის მიმართ. კანონის გასაგები ფორმით არსებობის პრინციპი მოითხოვს ეროვნული კანონმდებლობის სათანადოდ გასაგები და საკმარისად ზუსტი დებულებების არსებობასა და შესრულებას; ეს დებულებები უნდა აკმაყოფილებდეს „სამართლის“ ცნების არსებით მოთხოვნებს. ანუ ფორმულირება - „კანონით დადგენილი პირობების შესაბამისად“ - არ არის შეზღუდული მხოლოდ შინასახელმწიფოებრივი კანონმდებლობით. კონვენცია მოითხოვს იმის უზრუნველყოფას, რომ თვით შინასახელმწიფოებრივი სამართალი შეესაბამებოდეს „სამართლის“ არსებით მოთხოვნებს. ეს მოიცავს სამართლიან და სათანადო პროცესს. კერძოდ, მოცემული ზომა მიღებული და გატარებული უნდა იქნეს შესაბამისი ხელისუფლების ორგანოს მიერ და არ უნდა იყოს თვითნებური. ასევე, უნდა არსებობდეს პროცესუალური გარანტიები სახელმწიფოს ძალაუფლების ბოროტად გამოყენების წინააღმდეგ. როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო პირველი დამატებითი ოქმის პირველ მუხლს განმარტავს, როგორც სამი ცალკეული წესის მომცველს. ეს ანალიზი პირველად გაკეთდა საქმეში „სპორონგი და ლონორთი შვედეთის წინააღმდეგ“ და მრავალჯერ იქნა ციტირებული სასამართლოს მომდევნო გადაწყვეტილებებში. 
ადამიანის უფლებათა საბჭომ გააგრძელა ზოგადი დებატები ადამიანის უფლებების მდგომარეობის შესახებ, რომელიც მოითხოვს საბჭოს ყურადღებას.
ადამიანთა უფლებების დარღვევის შესახებ ცალკეულ ქვეყნებსა და რეგიონებში მოხსენების გარდა, მომხსენებლებმა შეაქეს გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისრის ოფისის მრავალმხრივი მხარდაჭერა, რომელიც ეხმარება ქვეყნებს ხელი შეუწყონ და დაიცვან უფლებები, რაც ხელს შეუწყობს კანონის უზენაესობის განმტკიცებას. მათ მოუწოდეს ყველა სახელმწიფოს ითანამშრომლონ და ყურადღება მიაქციონ სხვადასხვა საკითხებს საბჭოს წინაშე. ყველა სახელმწიფოს მოუწოდეს შეენარჩუნებინათ მულტილატერალიზმი, სოლიდარობა და თანამშრომლობა და ხელი შეუწყონ და დაიცვან ადამიანის უფლებები კონსტრუქციული დიალოგისა და თანამშრომლობის გზით, მათ შორის უმცირესობებზე ზრუნვის გზით. სერიოზული შეშფოთება გამოითქვა უფლებადამცველების, ჟურნალისტებისა და პოლიტიკური ოპოზიციის მდგომარეობის შესახებ, რომელთა როლი იყო გადამწყვეტი დინამიურ საზოგადოებებში, რომლებიც პატივს სცემენ ადამიანის უფლებებს. კონფლიქტურ სიტუაციებში მომხსენებლებმა დაგმეს მკვლელობის, სექსუალური შევიწროების, თვითნებური დაკავების, ძალადობრივი გაუჩინარების, სამოქალაქო პირების წამებისა და შევიწროების შესახებ ცნობები. რამდენიმე მომხსენებელმა მოუწოდა საერთაშორისო საზოგადოებას დაისაჯოს სახელმწიფოები, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან სიცოცხლის უფლებისა და ჯანმრთელობის უფლების სერიოზულ დარღვევებზე. რამდენიმე მომხსენებელმა გააფრთხილა საბჭო რელიგიის ან რწმენის თავისუფლების საფრთხეებზე. გამოითქვა შეშფოთება ადამიანის უფლებების დარღვევის გამო, რომელიც გამწვავდა COVID-19 პანდემიის კონტექსტში. მომხსენებლებმა განაცხადეს, რომ საბჭოს მუშაობის ყველა ასპექტი ახლა უნდა განპირობებული იყოს პანდემიაზე რეაგირების იმპერატივებით. შედეგად, მათ აღნიშნეს, რომ დიდი ზრუნვა უნდა იქნას მიღებული იმის უზრუნველსაყოფად, რომ ადამიანის უფლებები არ დაირღვეს უმიზეზოდ უფრო დიდი სიკეთისკენ სწრაფვაში. პანდემიის უნივერსალური ხასიათი ხაზს უსვამს ყველა ადამიანის ფუნდამენტური უფლებების დაცვის უზრუნველყოფის აუცილებლობას. მომხსენებლებმა ასევე განაცხადეს, რომ სანქციების ქვეშ მყოფი ქვეყნების მილიონობით პაციენტი შეიძლება დაიღუპოს საკვებზე, აუცილებელ მედიკამენტებზე, ვაქცინებზე, სამედიცინო აღჭურვილობაზე და სამედიცინო მომსახურებაზე შეზღუდვების გამო, მათი ქვეყნების მიმართ ცალმხრივი იძულებითი ზომების გამო. ამ პაციენტების სიცოცხლე მუდმივად საფრთხის ქვეშ იყო, რადგან ცალმხრივი იძულებითი ზომები კრძალავდა ბანკთაშორის გარიგებებს და ნებისმიერი ვაჭრობა, თუნდაც ჰუმანიტარული საქონელი, ძალიან რთულ, თუ არა შეუძლებელი. ისინი ითხოვდნენ მოხსნას ყველა სანქცია და სხვა დაბრკოლებები სამიზნე ქვეყნებში პაციენტთა სამკურნალოდ, რადგან კარგად იყო ცნობილი, რომ ეს ზომები დაწესდა მძლავრი ქვეყნების მიერ მთავრობების დამხობის მიზნით, რომლებიც არ ეთანხმებოდნენ და გავლენას ახდენდნენ პოლიტიკაზე მათ სასარგებლოდ. ზოგიერთმა მომხსენებელმა თქვა, რომ ცალმხრივი იძულებითი ზომები არღვევს საერთაშორისო სამართლის ამჟამინდელ ჩარჩოს, რადგან ისინი უარყოფენ ინდივიდების თვითგამორკვევის უფლებას და არღვევენ სახელმწიფოთა თანაბარ სუვერენიტეტს. ერთმა მომხსენებელმა სინანული გამოხატა იმის გამო, რომ ადამიანის უფლებათა საბჭომ იგნორირება გაუკეთა მშვიდობიანი დემონსტრანტების რეგულარული ძალადობრივი გაფანტვის ფაქტს, რომლებიც ეწინააღმდეგებოდნენ ხელისუფლების მიერ დისკრიმინაციულ ზომებს, რომლებიც დაწესებულია ხელისუფლების მიერ COVID-19 პანდემიის წინააღმდეგ ბრძოლაში რამდენიმე ქვეყანაში. სხვა მომხსენებლებმა განაცხადეს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ გადაუდებელი ზომები გადამწყვეტი იყო პანდემიის უარყოფით ზემოქმედებაზე რეაგირებისთვის, ისინი უნდა განხორციელებულიყო სახელმწიფოს მიერ ადამიანის უფლებების საერთაშორისო სამართლის ვალდებულებების შესაბამისად. მათ განმარტეს, რომ ეს ვალდებულებები უნდა შესრულდეს ისე, რომ ჰარმონიზდეს სახელმწიფოს სუვერენიტეტის, დამოუკიდებლობისა და ტერიტორიული მთლიანობის პატივისცემის პრინციპი და სუვერენული სახელმწიფოების შიდა საქმეებში ჩარევა, მათ შორის თავდაცვისა და მათ წინააღმდეგ ბრძოლის პრინციპი. საბჭოს მოუწოდა იმუშაოს მისი მეთოდოლოგიის მარეგულირებელი ფუნდამენტური პრინციპების შესაბამისად, როგორც ეს განსაზღვრულია გენერალური ასამბლეის რეზოლუციაში 60/251 და საჭიროება ობიექტური და კონსტრუქციული მიდგომისა, რათა უზრუნველყოს საბჭოს სანდოობა და მისი მუშაობა, რადგან ის სერიოზული გამოწვევების წინაშე აღმოჩნდა. მომხსენებლებმა განაცხადეს, რომ ზოგი ქვეყანა პოლიტიკური მიზეზების გამო აგრძელებს სხვათა შინაგან საქმეებში ჩარევას ადამიანის უფლებების საფარქვეშ და ცდილობს სხვებს დააკისროს საკუთარი ღირებულებები. 
ქ-ნი ლ.თოლორაიას სამსახურმა სცადა თავიდან აეცილებინა პასუხისმგებლობა იმაზე, რასაც მას "სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ" კანონი ავალდებულებს. პირში წყალი ჩაიგუბა ადამიანის უფლებათა ტოტალურ დარღვევებთან დაკავშირებით, რომლებიც ხდება საქართველოს ასეულობით მოქალაქის მიმართ არაიდენტიფიცირებული, ე.წ კრებსების გავრცელებით.
მან აპელირება მოახდინა 2012 წელს მიღებულ „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ კანონის მე-3 მუხლის მე-4 ნაწილზე. პერსონალურ მონაცემთა ინსპექტორის სამსახური გაუქმებულია და მისი ფუნქციები მთლიანად გადაცემული აქვს სახელმწიფო ინსპექტორს. 2018 წელს მიღებული „სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ კანონით სახელმწიფო ინსპექტორს პერსონალურ მონაცემთა ინსპექტორთან შედარებით გაცილებით ფართო უფლებამოსილებები მიენიჭა. სახელმწიფო ინსპექტორი თავს არიდებს ამ ინსტიტუტისათვის სპეციალურად შექმნილ კანონს და თვალთმაქცობს, როდესაც აქცენტი გადააქვს არარსებული ინსტიტუტის შესახებ 9 წლის წინ მიღებულ კანონზე, რომელიც ახალმა კანონმა გააფართოვა. ჩვენ სწორედ ამ ახალი, ყოვლისმომცველი კანონის აღსრულებას მოვითხოვთ მისგან და მივუთითებთ „სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ კანონის 13-16 და 18-19 მუხლებზე.მან უნდა გვიპასუხოს, ჩვენს მიერ მითითებულ უკანონო მოსმენებისა და გავრცელების ფაქტებთან დაკავშირებით ზემოთ ჩამოთვლილი მუხლების რომელი მოთხოვნები შეასრულა? მაგალითად, ამ კანონის მე-15 მუხლის პირველი ნაწილი ამბობს, რომ „სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური უფლებამოსილია საკუთარი ინიციატივით ან დაინტერესებული პირის განცხადების საფუძველზე განახორციელოს ნებისმიერი მონაცემთა დამმუშავებლის ან/და უფლებამოსილი პირის შემოწმება“. თუ მან მხოლოდ არაკომპეტენტურობით ჩათვალა, რომ საკითხი მისი ქვემდებარე არ იყო, ზემოთ აღნიშნულ, რომელ უფლებამოსილ სახელმწიფო ორგანოს აცნობა ამის შესახებ ქ-ნმა ინსპექტორმა, რასაც მას კანონი ავალდებულებს?(მე 16 ე მუხლის მე 5 ე ნაწილი). ასევე ქ-ნი თოლორაიას აღმოჩენად შეიძლება ჩაითვალოს, ის რომ უკანონოდ მოპოვებულის გავრცელებაში მისი სამსახური დანაშაულის ნიშნებს ვერ ხედავს. ან თუ მართლაც სჯერა მას, რომ მედიის საშუალებებით ნებისმიერი ცილისმწამებლური, პერსონალური თუ უკანონოდ მოპოვებული ინფორმაციის გავრცელებაზე მას რეაგირება არ უნდა ჰქონდეს, როდესაც ასეთი გზით მოპოვებულ საეჭვო ინფორმაციებს მედიაზე დაყრდნობით შემდეგ მტკიცებით ფორმაში ავრცელებენ პოლიტიკოსები თუ კერძო პირები, არც მაშინ ესაქმება არაფერი სახელმწიფო ინსპექტორს? სრულიად აშკარაა, რომ ის გამოძიებას იწყებს და რეპრესიულ ზომებს იყენებს მხოლოდ იმ უწყებებისა თუ პირების წინააღმდეგ, რომლებიც მის პოლიტიკურ გემოვნებაში არ ჯდებიან, რათა სწორედ მის თანამოაზრე პოლიტიკოსებს გამოაყენებინოს საკუთარი განცხადებები თუ გადაწყვეტილებები. ძალიან ცდება ქ-ნი სახელმწიფო ინსპექტორი, თუ ჰგონია, რომ ჩვენ ისევე "გულუბრყვილოდ"გავუტარებთ ვითომდა ვერ გაგებულ ჩვენს შეკითხვას, როგორც ამას აკეთებენ „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლები, რომლებიც ერიდებიან საკუთარი „რჩეული ქალბატონის“ კრიტიკას. „გულუბრყვილოდ“ მოჩვენების თოლორაიასებური მცდელობა უშედეგოა. კიდევ უფრო დავუკონკრეტებთ ჩვენს პრეტენზიას: მას გამოძიება უნდა დაეწყო თუნდაც იმიტომ, რომ როგორც ზოგიერთები ადასტურებენ, ამ მართალმა თუ ტყუილმა (ან ტყუილ-მართალმა) ინფორმაციებმა გამოჟონა სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურიდანო. ქ-ნო ლონდა, პროკურატურა იძიებს არა იმ მიმართულებას, რომელზეც ჩვენ თქვენ წაგიყენეთ პრეტენზია, ვინაიდან ჩვენი მოთხოვნის ადრესატი უშუალოდ თქვენი უწყებაა. უკანონოდ მოპოვებულ და ტირაჟირებულ კრებსებს წაღმა-უკუღმა ატრიალებენ და მრავალი ასეული ადამიანის წინააღმდეგ ავრცელებენ ასევე პოლიტიკოსები თუ ე. წ. უფლებადამცველები. ხოლო თქვენი პოზა, რომ მედია ხელშეუხებელია, თავის დაძვრენის საბაბია და არა კანონით გათვალისწინებული ქმედება. თქვენ დააჯარიმეთ ციხის ადმინისტრაცია როდესაც დედას პატიმარი შვილის ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესება შეატყობინა, იმ საბაბით, რომ იქნებ პატიმარ შვილს არ სურდა ვინმეს სცოდნოდა მისი მდგომარეობა. თქვენ დააჯარიმეთ თეა წულუკიანი გამონათქვამზე. თქვენ დააჯარიმეთ შ.ს.ს ლაშქარავას ვიდეო კადრების გამოქვეყნებაზე, რომელმაც საზოგადოებას მიაწოდა უტყუარი ინფორმაცია,ვიდეო კამერებზე აღბეჭდილი. მარტო ეს არის სახელმწიფო ინსპექტორისთვის პერსონალური ინფორმაციის დარღვევა?... ჩვენ მოვითხოვთ სახელმწიფო ინსპექტორისგან, კანონის აღსრულებას. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ისიც გაყვეს თავის პოლიტიკურ პატრონებს, ოპოზიციაში და იქიდან ღიად დააფიქსიროს პოლიტიკური მიზნები და თავი დაანებოს სახელმწიფოს რყევებს სახელმწიფო ინსტიტუტიდან. 
ნანა კაკაბაძე:
ქართულ სოციალურ ქსელებში გრძელდება გაურკვეველი წარმომავლობის ფაილებით სპეკულაციები და პროვოკაციები, რომელთა უკანონოდ მოპოვებაც და გავრცელებაც ისჯება სისხლის სამართლის კანონმდებლობით. ჩვენს გაკვირვებას იწვევს ის ფაქტი, რომ არც უფლებადამცველები და არც დიპლომატიური კორპუსის წარმომადგენლები, ერთი სიტყვითაც კი არ გამოხატავენ აღშფოთებას, ადამიანების უფლებათა იმ უხეშ დარღვევაზე, რომელიც სისხლის სამართლებრივადაა დასჯადი 157-159 ე მუხლებით. ხშირია შემთხვევები, როდესაც უცხოელი დიპლომატები, სიმართლის გარკვევამდე და განაჩენის დადგომამდე, შეშფოთებასა და აღშფოთებას წინმსწრებად გამოხატავენ ნებისმიერ კრიმინალურ ფაქტზე. ამ ფონზე, უცხოელი დიპლომატებისა და უფლებადამცველების დუმილი, ოპოზიციური მედიით გავრცელებულ ადამიანის უფლებათა ყოველდღიურ დარღვევაზე, როგორიცაა დანაშაულებრივი გზით შექმნილი და მოპოვებული რეალური თუ ფალსიფიცირებული პირადი კომუნიკაციების გავრცელება, კითხვის ნიშნებს აჩენს ქართულ საზოგადიებაში, ვინაიდან სწორედ ასეთ ფაქტებზე რეაგირებას ითვალისწინებს მათი მანდატი. მოვუწოდებთ საქართველოში წარმოდგენილ უცხოელ დიპლომატებს, დააფიქსირონ თავისი პოზიცია პოლიტიზირებული მედიის საშუალებებით კერძო თუ საჯარო პირების პირად საუბრებად წარმოჩენილი ფაილების ყოველდღიურ გასაჯაროებაზე და დაადასტურონ, რომ აღნიშნული წარმოადგენს მიუღებელ და დაუშვებელ ფაქტს დემოკრატიულობაზე პრეტენზიის მქონე ნებისმიერ საზოგადოებაში. 
საქართველო პატარა ქვეყანაა, ისეთი პატარა, რომ ყველამ ერთმანეთის შესახებ თითქმის ყველაფერი იცის… “კედლებსაც ყურები აქვს” _ ეს ფრაზა, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან პატარა ქვეყანა ვართ, დღემდე აქტუალურია და ეს აქტუალობა რამდენიმე დღის წინათ კიდევ ერთხელ დადასტურდა _ ჩვენ გვისმენენ. რატომ გვისმენენ, ვის აინტერესებს ჩვენი საუბრები, ვინ სარგებლობს ამით და ვინ უნდა დაიკისროს პასუხისმგებლობა უკანონო და უზნეო მოსმენებზე _ ამ და სხვა მნიშვნელოვან საკითხებზე ადამიანის უფლებათა დამცველი ნანა კაკაბაძე გვესაუბრება.
_ ადამიანების პირადი საუბრების მიყურადება ვისაც სურს, გასაგებია _ ეს სურთ ნაციონალებს, მთავარია, ვინ იხეირა ამ მოსმენებით და ვინ იხეირებს. ფაქტია, რომ მოსმენების მასალებით აჟიტირებულია ნაციონალების არხები. ისინი ეწევიან ე.წ. სუს-ის კრებსების ტირაჟირებას. ამ ყველაფრით სარგებლობს ოპოზიცია. ახლა გასარკვევია, ვინ გაავრცელა ეს “კრებსები”, რადგან ძალიან უშინაარსოა. დაკითხვაზე ვიყავი პროკურატურაში, იქ ყველაფერი მოვისმინე და გეტყვით, რომ არანაირი შინაარსის მქონე ეს “კრებსები” არ არის. ნაციონალებს სურთ, საზოგადოებაში შექმნან პანიკა, რომ გვისმენენ. მათ ამ ე.წ. ჩანაწერების შინაარსზე არ უფიქრიათ, ღირებული ინფორმაცია არ აქვთ. მაგალითად, ჩემზე არის ინფორმაცია, რომ ნაკურთხი წყალი წავიღე… ჩვენ უნდა გავაანალიზოთ ოპოზიციის ქმედებები და დავინახავთ, რა სურთ. “ნაციონალური მოძრაობის” წევრებმა კარგად იციან, რის გამო მოუწიათ ხელისუფლებიდან წასვლა. ეს იყო ციხის კადრები, მიტინგების სისხლიანი დარბევები, თვალთვალი და მიყურადება. ეს ყველაფერი ქართველმა ხალხმა საკუთარ თავზე გადაიტანა. შესაბამისად, ამის გამო ნაცების წინააღმდეგ ათიათასობით ადამიანი ქუჩაშიც გამოდიოდა, მაგრამ დღეს არ არის ასეთი სისასტიკე და მიტინგებიც აღარ იმართება. და, რადგან მიტინგები არ იმართება, ძნელია ხელისუფლებიდან “ოცნების” გაშვება. სწორედ ამისთვის სჭირდება “ნაციონალურ მოძრაობას” მოსმენები, მიტინგების დარბევის იმიტაცია. მოკლედ, სურთ, მოგვაჩვენონ, რომ დღეს ყველაფერი ისე ხდება, როგორც თვითონ აკეთებდნენ. სწორედ ამის გამო გაჰყვირიან, დღეს სისხლიანი რეჟიმიაო, გვისმენენო… ე.წ. გავრილოვის ღამეც სწორედ აქედან გამომდინარე მოხდა. უკვე დასრულებული მიტინგის შემდეგ ისროლეს რეზინის ტყვიები და თვალები დათხარეს ადამიანებს. ასევე, ძალიან ცუდი საყურებელი იყო პოლიციელების ცემის ფაქტი. ოპოზიციამ და მასთან ასოცირებულმა პარტიებმა თუ პირებმა გარკვეულწილად შეძლეს საზოგადოებაში აღშფოთების გამოწვევა. ეს ძალიან ცუდია, ცუდია ისიც, რომ თვალი დაკარგა ადამიანმა, მაგრამ მაინც არ შეიძლება ამ ყველაფრის გათანაბრება იმასთან, რასაც ნაციონალები სჩადიოდნენ. ნაცებს ასეთი საქციელით ყველასთვის კარგად ცნობილი “მოდელირებული ქრონიკის” შექმნა სურთ, ცდილობენ, საზოგადოება დაარწმუნონ, რომ “ოცნება” მათაგნ არაფრით განსხვავდება. ე.წ. კრებსებში ძალიან სულელური დიალოგებია, ორღობის ჭორები და ძალიან გამიკვირდა, როდესაც მოვისმინე. ყველაზე საშინელია ის, რომ ეს ბინძური კამპანია შეეხო ეკლესიასაც. ნაცები ცდილობენ, საზოგადოებას ისეთი სურათი დაუხატონ, თითქოს ეკლესიაში პედოფილიაა; ცდილობენ, ეკლესიას, ჩვენი იდენტობის ერთ–ერთ ძირითად ქვაკუთხედს, დაარტყან. ბინძური პოლიტიკოსები ამას ისე აკეთებენ, თითქოს ამ საშინელებისგან ჩვენ გვიცავენ და ფარდას ხდიან ხელისუფლებას, რომელიც მალავს ეკლესიაში არსებულ სიბინძურეს, ასევე ცდილობენ, დაგვაჯერონ, რომ ხალხსაც გვიცავენ ფარული მიყურადებისგან. რამდენიმე დღის წინათ ერთ-ერთ მოძღვართან მივიდა რომელიღაც პარტიული არხის ჟურნალისტი და უთხრა: თქვენზე ამბობენ, პედოფილიაო. მოძღვარი დაინტერესდა, ვისგან ჰქონდა ინფორმაცია. როდესაც ჟურნალისტმა დაუსახელა ინფორმაციის წყარო, მოძღვარმა იქვე აიღო ტელეფონი და დარეკა იმ ადამიანის ოჯახში, რომლის სახელი და გვარი უხსენა ჟურნალისტმა. აღმოჩნდა, რომ მთელი ოჯახი ამ მოძღვრის მრევლი იყო და გადაირივნენ საშინელი ინფორმაციის მოსმენით. წამში გამოაშკარავდა ამ ტელევიზიის სიბინძურე, მაგრამ ყველას ხომ არ აქვს საშუალება, დაამტკიცოს პირდაპირ ეთერში თავისი სიმართლე?! ამიტომ ძალიან კარგია, რომ გაზეთი “საქართველო და მსოფლიო” სწორედ ასეთ თემებზე ასე ოპერატიულად და აქტუალურად მუშაობს. თქვენი გაზეთი სიმართლეს წერს, თანაც დროულად. _ “საქართველო და მსოფლიოს” ჟურნალისტებს გვაქვს პასუხისმგებლობა საზოგადოების წინაშე და გვსურს, ობიექტურად გავაშუქოთ მიმდინარე პროცესები… _ დიახ. აქვე მინდა აღვნიშნო, რომ არსებობენ უზნეო ჟურნალისტებიც. ძალიან ცუდია, რომ ვიღაც გისმენს და გითვალთვალებს, მაგრამ უფრო დიდი სიბინძურეა, როდესაც ჟურნალისტი აქვეყნებს ამას, ტირაჟირებას უკეთებს პირადი ცხოვრების ამსახველ ამბებს, თანაც აბსოლუტურად უკანონოდ, ეს საქციელი არა მხოლოდ ჩვენს ქვეყანაში, ყველგან ისჯება, ჟურნალისტს არ აქვს ამის უფლება. არის კიდევ ერთი უბედურება _ სახალხო დამცველი, რომელიც მხოლოდ პოლიტიკური განცხადებებით შემოიფარგლება. ის არ რეაგირებს კანონის დაღვევაზე. ჩემი და მღვდლების ჩანაწერები არის კანონის დაღვევა და პირადი ცხოვრების საჯაროდ გამომზეურება, თუნდაც უმნიშვნელო და არაფრისმთქმელი ფაქტების, მოქალაქის უფლების დარღვევა არ არის? დღემდე არ მომისმენია ამ საკითხზე ომბუდსმენის განცხადება. რამდენიმე დღის წინათ თქვა _ ვაი, რა საშინელ ქვეყანაში ვცხოვრობთ, რა ცუდია მოსმენაო. ერთხელ არ უხსენებია, რომ დავზარალდით ადამიანები, რომ ჩემ მიერ ეკლესიიდან ნაკურთხი წყლის წაღებაზე ტელეეთერში საუბრობენ და პროკურატურაში მიბარებენ. სახალხო დამცველმა არ იკითხა _ ვინ გაბედა ამის გაკეთება, მიმდინარეობს თუ არა გამოძიება? ჩაერთვნენ თუ არა, როგორც ხელისუფლება უწოდებს, ავტორიტეტული არასამთავრობოები გამოძიების პროცესში? _ ომბუდსმენიც ხელისუფლების დანიშნულია, მაგრამ საინტერესოა თქვენი აზრი _ ვის ეკისრება პასუხისმგებლობა იმაზე, რასაც დღეს ვისმენთ და ვუყურებთ? ხელისუფლების წარმომადგენლებს რომ ვუსმენ, მგონია, რომ ისინი აზრზე არ არიან, ქვეყნის მართვა რომ აბარიათ. ყველაფერს აბრალებენ ნაციონალებს და ახლა უკვე ყოფილ პრემიერ გახარიას. მართებულია, ხელისუფლებაში ყოფნის ცხრა წლისთავზე ისაუბრო წინა ხელისუფლების წევრების დანაშაულებზე? _ ერთი პრობლემაა, რატომ არიან “ჩარჩენილები” ცხრა წლის თავზე ნაცები ძალოვან სტრუქტურებში და მეორე _ რატომ სხედან ისინი პარლამენტში, რატომ არ შეფასდა მათი ძალადობრივ-სადისტური ქმედებები. თუ არ აღადგენ სამართლიანობას, მაშინ აღარც უნდა იწუწუნო, დღეს საშინელება დამემართაო. ხელისუფლებას უნდა სცოდნოდა, რომ, თუ ნაცებს არ დასჯიდა, საზოგადოებასთან პრობლემები შეექმნებოდა. საქართველო არ არის გერმანიაზე დემოკრატიული ქვეყანა. გერმანელები დღემდე ასამართლებენ ყველას, ასაკის განურჩევლად, ვისაც შეხება ჰქონდა ფაშიზმთან. დასჯა იმისთვის არის საჭირო, რომ სხვამ აღარ გაიმეოროს მსგავსი საქციელი. საზოგადოებამ უნდა იცოდეს, რა არის დანაშაულებრივი ქმედება და რა კანონიერი. დღეს ჩვენი საზოგადოება აღრეულია, ადამიანებმა არ იციან, რა არის დასაშვები და რა არა. საზოგადოებამ იცის, რომ აზრი არ აქვს კანონის არსებობას, რადგან ის არ სრულდება. როდესაც ტერიტორიების დაკარგვა–გასხვისებისთვის არ გაასამართლებ ადამიანს, არ გაასამართლებ მთელი ქვეყნის და მოსახლეობის ღირსების შელახვის სისტემის შექმნისათვის და ამის ნაცვლად პიჯაკის ყიდვას წაუყენებ ბრალად, ბუნებრივია, მიიღებ აჯანყებულ საზოგადოებას, უნდობლობას და იმას, რასაც დღეს ნაცები აკეთებენ. სამართალი უნდა აღსრულდეს იმ შემთხვევაშიც, თუნდაც რომ “დაიქცეს” ქვეყნიერება. საზოგადოებამ უნდა იცოდეს, როგორ იცავს ხელისუფლება კანონის უზენაესობას. თუკი ასე არ მოხდება, მაშინ ყოველთვის გვექნება ისეთი მოცემულობა, როგორიც დღეს გვაქვს. წარმოდგენა არ მაქვს, ვინ უნდა დასაჯონ ამ მოსმენებისთვის, რადგან დარჩა ნაციონალებისდროინდელი “კასრები”, ჩვენ ეს ვიხილეთ და ისიც ვიცით, რომ არავინ არ დასჯილა. უფრო მეტიც, დამნაშვეები პარლამენტში სხედან. აქედან გამომდინარე, რაღაც სულელური ინფორმაცია რომ მოისმინა, ის როგორ უნდა დასაჯონ?! ხელისუფლებამ დანაშაული ჩაიდინა, როცა ნაცები არ გაასამართლა. დღეს ყველა ჯალათი და მწამებელი ხელისუფლებაშია, ყველა თანამდებობაზეა. ხელისუფლება დასავლეთის ზეგავლენის ქვეშაა და ჩვენი პრობლემაც ეს არის. თუკი ღირსეული ქვეყნის ღირსეული ხელისუფლება ხარ, კეთილი ინებე და ნუ შეასრულებ ისეთ განკარგულებას, რომელიც შენს კონსტიტუციასა და კანონს ეწინააღმდეგება. ვერ უნდა გაგიბედოს დასავლეთმა შენი ხალხის ნების წინააღმდეგ წასვლა. ანტიკონსტიტუციურ დოკუმენტს ხელს აწერ და თავი მოგწონს?! მიშელია თუ გრიშელი, იმის ნაწერს ხელს აწერ, შიგნით რა წერია, არ კითხულობ?! ხუთი პუნქტიდან სამი რომ არაკონსტიტუციურია, ვერ ხვდები?! ამის შემდეგ მე, ნანა კაკაბაძეს, ან ვინმეს ამ ქვეყანაში კანონის დაცვა როგორ უნდა მოსთხოვონ?! ხელისუფლებამ კონსტიტუცია თავზე დაგვამხო. რატომ გააბედვინეს დასავლეთს კოაბიტაციის თავსმოხვევა?! კოაბიტაცია ნიშნავს თანაარსებობას განსხვავებული თვალსაზრისის მქონესთან, მაგრამ არ კრიმინალთან… საქმე ის არის, რომ ხელისუფლება არ დგას თავის სიმაღლეზე, რადგან ჩვენი ქვეყნის თავისუფლება მათ არ მოუპოვებიათ, მაგრამ კეთილი ინებონ და, რაც მემკვიდრეობით ერგოთ, ის გადასცენ მომავალ თაობებს. |
RSS Feed
