საინტერესო ფაქტები მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნის კონსტიტუციის შესახებ

აშშ-ს კონსტიტუცია ერთ-ერთი ყველაზე მოკლეა: მხოლოდ 4.4 ათასი სიტყვა. ამერიკელებმა კონსტიტუცია მიიღეს  1788 წელს, რევოლუციური ომის შემდეგ.

1791 წელს ათი შესწორება იქნა შეტანილი დოკუმენტში, რომელსაც ეწოდა უფლებების ბილი. მოგვიანებით, შეერთებული შტატების კონსტიტუციამ ცვლილებები განიცადა: მაგალითად, ქვეყანაში მონობა გაუქმდა, შემოიღეს ალკოჰოლურ სასმელებზე აკრძალვა, შეემდეგ ეს აკრძალვა გაუქმდა.

საინტერესო პუნქტი: 1789 წელს განიხილეს ცვლილება კონგრესმენთა ხელფასების გაზრდის უფლების შეზღუდვის მიზნით, მაგრამ იგი დამტკიცდა მხოლოდ 1992 წელს, 203 წლის შემდეგ!

ყველაზე დიდი კონსტიტუცია არის ინდოეთის ძირითადი კანონი: 395 მუხლი, 12 პუნქტი და 500-ზე მეტი პუნქტი. გარდა ამისა, ის იმდენად რთულ ენაზეა დაწერილი, რომ ქვეყნის მცხოვრებლებსაც კი ზოგჯერ უჭირთ მისი გაგება.

ეკვადორის კონსტიტუცია განსაზღვრავს არა მხოლოდ ადამიანების, არამედ ბუნების უფლებებსაც. აქედან გამომდინარე, ქვეყნის მთავარ კანონს ასევე უწოდებენ ყველაზე "მწვანე" კონსტიტუციას. 

კონსტიტუციის თანახმად, ყველაზე მშვიდობიანი ქვეყანა იაპონიაა. მეორე მსოფლიო ომში დამარცხებისა და შეერთებული შტატების მიერ ოკუპაციის შემდეგ, 1947 წელს, იაპონიამ მიიღო ძირითადი კანონი, რომელიც აცხადებს მარადიულ პაციფიზმს. იაპონიის კონსტიტუციაში ნათქვამია, რომ სახელმწიფო ამიერიდან არასოდეს შექმნის სამხედრო ძალებს ომებში და საერთაშორისო დავებში მონაწილეობისთვის. იაპონური არმია არსებობს მხოლოდ თავდაცვის მიზნით.

მალტასაც მსგავსი პაციფისტური მისწრაფებები გააჩნია. მალტა თავს აცხადებს "ნეიტრალურ სახელმწიფოდ, რომელიც აქტიურად ეძებს მშვიდობას", რომელიც იცავს მიუმხრობლობის პოლიტიკას და უარს ამბობს რაიმე სამხედრო ალიანსში გაწევრიანებაზე.

ავსტრალიის კავშირს აქვს მსოფლიოში ერთ-ერთი უძველესი კონსტიტუცია. იგი მიღებულია 1900 წელს და დღემდე მოქმედებს. დოკუმენტი ექვსჯერ იქნა შესწორებული. 1967 წელს კი ამოღებულ იქნა დებულება, რომელიც კრძალავს მოსახლეობის აღწერისას აბორიგენების გათვალისწინებას.

ეგვიპტის ძირითად კანონს აქვს მთელი განყოფილება, რომელიც ეძღვნება პრესას. კონსტიტუცია უზრუნველყოფს მედიის თავისუფლებას და კრძალავს გაზეთების კონფისკაციას და დახურვას. დოკუმენტი განსაზღვრავს პრესას, როგორც მეოთხე "ხალხის დამოუკიდებელ ძალას".

კოსტა-რიკამ რვაჯერ მიიღო კონსტიტუცია. უკანასკნელი ძალაში შევიდა 1949 წელს და არის საინტერესო სახელმწიფოს მეთაურის არჩევასთან დაკავშირებით: თუ საპრეზიდენტო კანდიდატები მიიღებენ ხმების თანაბარ რაოდენობას, მაშინ უპირატესობა ენიჭება ასაკით უფროს კანდიდატს.

იამაიკის კონსტიტუცია მოქალაქეობას ანიჭებს ყველას, ვინც დაიბადა კუნძულზე 1962 წლის 6 აგვისტომდე ან მას შემდეგ (დამოუკიდებლობის დღე). გამონაკლისი არის მტრული სახელმწიფოების მოქალაქეების შვილები. ახალშობილებს, რომლებიც დაიბადნენ გემზე ან იამაიკაში რეგისტრირებულ თვითმფრინავზე, ასევე შეუძლიათ იამაიკური პასპორტის იმედი ჰქონდეთ. იამაიკის მოქალაქეების შვილები, რომლებიც დაიბადნენ საზღვარგარეთ, ასევე არიან მათი მშობლების ქვეყნის მოქალაქეები.

არის სახელმწიფოები, სადაც რელიგიური პრინციპები უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე კონსტიტუცია. ესენია ირანი, ერაყი, საუდის არაბეთი, პაკისტანი.

ლიბიაში ძირითადი კანონის ფუნქციას ასრულებს ყურანი. საუდის არაბეთში კონსტიტუციის პირველი მუხლი შემდეგნაირად არის ნათქვამი: "საუდის არაბეთის სამეფო არის სუვერენული არაბული ისლამური სახელმწიფო. მისი რელიგია არის ისლამი, კონსტიტუცია არის ყოვლისშემძლე ალაჰის წიგნი... ენა არაბულია, დედაქალაქი არის ქალაქი რიადი". საუდის არაბები ფიცს დებენ არა კონსტიტუციაზე, არამედ ყურანზე და ცხოვრობენ შარიათის კანონის შესაბამისად.

გაზიარება